سه‌شنبه 17 تیر 1404

34 مؤسسه ایرانی در سیاهه مؤسسه‌های تأثیرگذار جهان

خبرگزاری مهر مشاهده در مرجع
34 مؤسسه ایرانی در سیاهه مؤسسه‌های تأثیرگذار جهان

مؤسسه آموزش عالی تایمز در ویرایش 2025 رتبه‌بندی خود نام 34 مؤسسه ایرانی را در سیاهه مؤسسه‌های تأثیرگذار جهان آورده است.

مؤسسه آموزش عالی تایمز در ویرایش 2025 رتبه‌بندی تأثیر خود نام 34 مؤسسه ایرانی را در سیاهه مؤسسه‌های تأثیرگذار جهان آورده است.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران»، در ویرایش پیشین این نظام رتبه‌بندی 29 مؤسسه در میان مؤسسه‌های فعال در دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل جای گرفته بودند.

در نمودار یک، روند سالانه شمار مؤسسه‌های ایرانی در نظام رتبه‌بندی جهانی تأثیر «موسسه آموزش عالی تایمز» گزارش شده است.

نمودار 1. روند سالانه شمار مؤسسه‌های ایرانی در نظام رتبه‌بندی جهانی تأثیر «مؤسسه آموزش عالی تایمز»

رتبه‌بندی تأثیر آموزش عالی تایمز، میزان موفقیت دانشگاه‌های جهان را در برآوردن اهداف توسعه پایدار سازمان ملل اندازه‌گیری می‌کند. در ویرایش 2025 نظام رتبه‌بندی جهانی تأثیر «مؤسسه آموزش عالی تایمز»، روی هم، نام 2526 مؤسسه از 130 کشور جهان در فهرست پایانی آمده است. در ویرایش پیشین این نظام رتبه‌بندی 2152 مؤسسه از 125 کشور ارزیابی و رتبه‌بندی شده بودند.

رتبه‌بندی تأثیر آموزش عالی تایمز تنها نظامی است که دانشگاه‌ها را بر پایه اهداف توسعه پایدار سازمان ملل ارزیابی می‌کند. این نظام از شاخص‌هایی که به دقت طراحی شده‌اند برای ارائه مقایسه‌های جامع و متوازن در چهار حوزه گسترده بهره‌برداری می‌کند: پژوهش، مدیریت، تعامل، و آموزش. در این نظام رتبه‌بندی 17 هدف توسعه پایدار سازمان ملل اندازه‌گیری می‌شود. دانشگاه‌ها می‌توانند داده‌های مربوط به هر تعداد از اهداف توسعه پایدار را تا جایی که بتوانند ارائه کنند. هر هدف دارای یک سری معیار است که برای ارزیابی عملکرد دانشگاه در آن هدف استفاده می‌شود. هر دانشگاهی که داده‌های مربوط به هدف 17 و دست‌کم سه هدف دیگر را ارائه دهد، در رتبه‌بندی کلی گنجانده می‌شود.

در هر یک از اهداف توسعه پایدار سه نوع شاخص پیش‌بینی شده‌اند: (1) شاخص‌های ارزیابی پژوهش: این شاخص‌ها از داده‌های ارائه شده توسط انتشارات الزویر استخراج می‌شوند. برای هر هدف، یک پرسمان طراحی شده که دامنه شاخص را به مقاله‌های مرتبط با آن هدف محدود می‌کند. این بخش با انتشارات شناسایی شده توسط هوش مصنوعی تکمیل می‌شود. (2) شاخص‌های پیوسته: این شاخص‌ها میزان مشارکت در تاثیر را که به طور پیوسته در یک محدوده تغییر می‌کند، می‌سنجند؛ به عنوان مثال، شمار دانش‌آموختگان در حوزه علوم پزشکی. این شاخص‌ها معمولاً بر اساس اندازه موسسه نرمال‌سازی می‌شوند. (3) سیاست‌ها و اقدام‌ها با پشتوانه مدارک مستند: در این موارد، دانشگاه‌ها باید مدارکی برای حمایت از ادعاهای خود ارائه دهند (مانند وجود برنامه‌های مشاوره). به این مدارک و عمومی بودن آن‌ها امتیاز داده می‌شود و این شاخص‌ها معمولاً بر اساس اندازه موسسه نرمال‌سازی نمی‌شوند.

امتیاز هر هدف به گونه‌ای محاسبه می‌شود که بالاترین امتیاز در هر هدف در محاسبات کلی 100 و کمترین امتیاز 0 باشد. این روش برای تنظیم تفاوت‌های جزئی در محدوده امتیازدهی در هر هدف و اطمینان از اینکه با دانشگاه‌ها به طور عادلانه رفتار می‌شود، کارآمد است. امتیاز کلی یک دانشگاه در یک سال معین با ترکیب امتیازهای آن دانشگاه در چهار هدف (هدف شماره 17 و سه هدف دیگر از 16 هدف باقیمانده، که دانشگاه بیشترین امتیاز را در آنها آورده است). هدف شماره 17 به تنهایی 22 درصد از کل امتیاز را پیش‌بینی می‌کند و سه هدف دیگر، هر کدام 26 درصد امتیاز. این بدان معناست که دانشگاه‌های مختلف بر اساس مجموعه متفاوتی از اهداف امتیازدهی می‌شوند که بستگی به تمرکز آن‌ها بر اهداف معینی دارد. امتیاز رتبه‌بندی کلی، میانگین امتیازات کلی دو سال گذشته است.

این رتبه‌بندی هر دانشگاهی را که در دوره کارشناسی یا کارشناسی ارشد دارد، ارزیابی می‌کند. اگرچه آثار پژوهشی بخشی از روش‌شناسی این نظام هستند، داشتن تعداد مشخصی مقاله الزامی نیست. در جدول یک، رتبه‌های ملی و جهانی مؤسسه‌های ایرانی و در جدول دو، امتیاز آنها در چهار هدف برترشان آمده‌اند.

جدول 1. امتیاز کل و رتبه مؤسسه‌های ایرانی در نظام رتبه‌بندی جهانی تأثیر «مؤسسه آموزش عالی تایمز» در سال 2025 میلادی

نام مؤسسه

امتیاز کل

رتبه ملی

رتبه جهانی

دانشگاه علوم پزشکی ایران

76.2-79.3

1

301-400

دانشگاه الزهرا (س)

70.3-76.1

2

401-600

دانشگاه علوم پزشکی کرمان

70.3-76.1

2

401-600

دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

70.3-76.1

2

401-600

دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

65.6-70.2

5

601-800

دانشگاه علوم پزشکی مازندران

65.6-70.2

5

601-800

دانشگاه شهید بهشتی

65.6-70.2

5

601-800

دانشگاه تهران

65.6-70.2

5

601-800

دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه

60.9-65.5

9

801-1000

دانشگاه تربیت مدرس

60.9-65.5

9

801-1000

دانشگاه صنعتی امیرکبیر

49.8-60.8

11

1001-1500

دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل

49.8-60.8

11

1001-1500

دانشگاه بوعلی سینا

49.8-60.8

11

1001-1500

دانشگاه علوم پزشکی قزوین

49.8-60.8

11

1001-1500

دانشگاه شهید باهنر کرمان

49.8-60.8

11

1001-1500

دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد

49.8-60.8

11

1001-1500

دانشگاه کردستان

49.8-60.8

11

1001-1500

دانشگاه محقق اردبیلی

49.8-60.8

11

1001-1500

دانشگاه زنجان

49.8-60.8

11

1001-1500

دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله

1.7-49.7

20

1501+

دانشگاه گلستان

1.7-49.7

20

1501+

دانشگاه علوم پزشکی همدان

1.7-49.7

20

1501+

دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان

1.7-49.7

20

1501+

دانشگاه ایلام

1.7-49.7

20

1501+

دانشگاه بین‌المللی امام خمینی

1.7-49.7

20

1501+

دانشگاه صنعتی کرمانشاه

1.7-49.7

20

1501+

دانشگاه پیام نور

1.7-49.7

20

1501+

دانشگاه صنعت نفت

1.7-49.7

20

1501+

دانشگاه علوم پزشکی شیراز

1.7-49.7

20

1501+

دانشگاه هرمزگان

1.7-49.7

20

1501+

دانشگاه مراغه

1.7-49.7

20

1501+

دانشگاه علم و فرهنگ

1.7-49.7

20

1501+

دانشگاه سیستان و بلوچستان

1.7-49.7

20

1501+

دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

1.7-49.7

20

1501+

جدول 2. بهترین امتیاز مؤسسه‌های ایرانی در چهار هدف برتر نظام رتبه‌بندی جهانی تأثیر «مؤسسه آموزش عالی تایمز» در سال 2025 میلادی

نام مؤسسه

بهترین امتیازهای کسب‌شده

شماره هدف

امتیاز مؤسسه

شماره هدف

امتیاز مؤسسه

شماره هدف

امتیاز مؤسسه

شماره هدف

امتیاز مؤسسه

دانشگاه علوم پزشکی ایران

10

81.7

3

82.5

4

77.4

17

44.8-58.0

دانشگاه الزهرا (س)

5

68.5

8

69.5-74.8

6

51.4-56.0

17

2.1-44.7

دانشگاه علوم پزشکی کرمان

4

75.3

3

66.3-70.6

5

49.9-56.0

17

58.1-63.2

دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

3

84.6

9

70.8-80.5

1

57.6-62.4

17

44.8-58.0

دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

3

70.7-76.9

9

70.8-80.5

8

62.1-65.3

17

44.8-58.0

دانشگاه علوم پزشکی مازندران

4

68.4-74.2

3

70.7-76.9

10

62.5-68.6

17

2.1-44.7

دانشگاه شهید بهشتی

9

97.2

7

56.8-60.7

10

57.3-62.4

17

2.1-44.7

دانشگاه تهران

9

70.8-80.5

2

48.6-54.4

8

45.9-54.7

17

2.1-44.7

دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه

3

70.7-76.9

10

57.3-62.4

1

57.6-62.4

17

2.1-44.7

دانشگاه تربیت مدرس

9

80.7-92.3

6

56.5-64.3

7

37.8-45.6

17

44.8-58.0

دانشگاه صنعتی امیرکبیر

9

98.3

4

51.1-56.2

13

39.4-48.3

17

2.1-44.7

دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل

7

45.7-52.6

10

40.5-49.0

9

47.9-61.5

17

2.1-44.7

دانشگاه بوعلی سینا

2

63.0-72.4

9

61.8-70.7

1

39.5-45.7

17

2.1-44.7

دانشگاه علوم پزشکی قزوین

3

66.3-70.6

5

44.3-49.8

9

47.9-61.5

17

2.1-44.7

دانشگاه شهید باهنر کرمان

9

47.9-61.5

2

48.6-54.4

11

53.1-58.6

17

58.1-63.2

دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد

5

63.2-67.8

3

70.7-76.9

9

18.9-32.3

17

2.1-44.7

دانشگاه کردستان

10

49.1-57.2

9

47.9-61.5

2

48.6-54.4

17

2.1-44.7

دانشگاه محقق اردبیلی

7

60.8-66.9

2

54.5-62.9

6

51.4-56.0

17

58.1-63.2

دانشگاه زنجان

8

62.1-65.3

2

63.0-72.4

9

47.9-61.5

17

2.1-44.7

دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله

9

61.8-70.7

5

44.3-49.8

10

31.1-40.4

17

2.1-44.7

دانشگاه گلستان

9

47.9-61.5

10

31.1-40.4

2

37.2-48.5

17

2.1-44.7

دانشگاه علوم پزشکی همدان

3

57.2-63.3

10

49.1-57.2

6

31.8-41.6

17

2.1-44.7

دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان

5

38.8-44.2

3

26.8-45.0

8

0.8-38.6

17

2.1-44.7

دانشگاه ایلام

10

49.1-57.2

2

48.6-54.4

7

37.8-45.6

17

2.1-44.7

دانشگاه بین‌المللی امام خمینی

9

47.9-61.5

8

38.7-45.8

10

31.1-40.4

17

2.1-44.7

دانشگاه صنعتی کرمانشاه

7

56.8-60.7

6

41.7-51.3

4

33.4-46.2

17

2.1-44.7

دانشگاه پیام نور

3

50.6-57.1

1

30.7-39.4

6

13.2-31.6

17

2.1-44.7

دانشگاه صنعت نفت

2

48.6-54.4

8

38.7-45.8

7

26.9-37.7

17

2.1-44.7

دانشگاه علوم پزشکی شیراز

3

70.7-76.9

9

18.9-32.3

15

15.5-35.5

17

2.1-44.7

دانشگاه هرمزگان

9

47.9-61.5

15

35.6-48.4

13

15.4-29.6

17

2.1-44.7

دانشگاه مراغه

10

49.1-57.2

4

46.3-51.0

5

44.3-49.8

17

2.1-44.7

دانشگاه علم و فرهنگ

10

40.5-49.0

5

38.8-44.2

4

33.4-46.2

17

2.1-44.7

دانشگاه سیستان و بلوچستان

9

47.9-61.5

13

29.7-39.3

16

31.8-41.6

17

2.1-44.7

دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

3

63.4-66.2

4

33.4-46.2

5

15.3-38.7

17

2.1-44.7

بر پایه ویرایش 2025 میلادی نظام رتبه‌بندی تأثیر «مؤسسه آموزش عالی تایمز»، «Western Sydney University» پیشگام در جهان است و «University of Manchester»، «Kyungpook National University»، «Griffith University»، «University of Tasmania»، «Arizona State University (Tempe)»، «Queens University»، «University of Alberta»، «Aalborg University»، و «Universitas Airlangga» در جایگاه دوم تا دهم هستند.

در این نظام رتبه‌بندی، هند با 135 مؤسسه در صدر کشورهای جهان است. پاکستان با 120 مؤسسه، فیلیپین با 113 مؤسسه، ترکیه با 108 مؤسسه، و عراق با 88 مؤسسه در رتبه‌های بعدی جای گرفته‌اند. اما در میان کشورهای منطقه، ایران با 34 مؤسسه در جایگاه هفتم منطقه و 21م جهان ایستاده است. در جدول سه، شمار مؤسسه‌های کشورهای منطقه در نظام رتبه‌بندی جهانی تأثیر «مؤسسه آموزش عالی تایمز» در سال 2025 میلادی گزارش شده است

جدول 3. شمار مؤسسه‌های کشورهای منطقه در نظام رتبه‌بندی جهانی تأثیر «مؤسسه آموزش عالی تایمز» در سال 2025 میلادی

کشور

شمار مؤسسه‌ها

رتبه در جهان

رتبه در منطقه

پاکستان

120

2

1

ترکیه

108

4

2

عراق

88

5

3

ازبکستان

59

11

4

مصر

51

17

5

قزاقستان

36

19

6

عربستان سعودی

34

21

7

ایران

34

21

7

آذربایجان

25

27

9

اردن

17

37

10

ترکمنستان

14

41

11

امارات متحده عربی

13

43

12

لبنان

10

48

13

فلسطین

6

62

14

عمان

6

62

14

گرجستان

6

62

14

سوریه

6

62

14

کویت

5

71

18

بحرین

3

85

19

افغانستان

3

85

19

یمن

3

85

19

ارمنستان

3

85

19

قطر

1

105

23

رژیم اشغالگر قدس

1

105

23

تاجیکستان

0

-

-

قرقیزستان

0

-

-

34 مؤسسه ایرانی در سیاهه مؤسسه‌های تأثیرگذار جهان 2