ایران و پاکستان در سال 98 - درخشش دیپلماسی «اول همسایگان»

جمهوری اسلامی ایران و پاکستان به عنوان دو کشور همسایه سالی پر رفت و آمد همراه با روابطی پویا و فعال را پشت سر گذاشتند و علاوه بر سفرها و دیدارهای متعدد و مهمی که در این گزارش به آنها اشاره می شود، هیات های سیاسی، نظامی، اقتصادی، فرهنگی، علمی ورزشی در سال 1398 میان دو کشور رفت و آمد کردند. سفر مقامات عالی رتبه سیاسی، اقتصادی و نظامی جمهوری اسلامی ایران و پاکستان به عنوان نقطه عطفی در گسترش روابط دو کشور برادر همسایه به حساب می آید. در سال گذشته، شاهد تحرک موتور دیپلماسی دو کشور همسایه از جمله درخشش دیپلماسی ایرانی «اول همسایگان» بودیم که جان تازه ای را به روابط از قبل محکم و نزدیک دو کشور دمیده است. بدون تردید اوج رویدادهای میان دو کشور همسایه در سال گذشته، سفرهای «عمران خان» نخست وزیر پاکستان و ژنرال «قمر جاوید باجوا» فرمانده ارتش این کشور به تهران و سفر دکتر ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به اسلام آباد بود؛ سفرهایی که همزمان با اوضاع در حال دگرگون در منطقه ناشی از تداوم تروریسم اقتصادی آمریکا علیه مردم ایران و تحولات امنیتی در منطقه و جهان پس از ترور فرمانده شهید سردار قاسم سلیمانی به دست رژیم تروریست آمریکا رخ داد. عمران خان طی دو سفر رسمی در اردیبهشت و مهرماه سال 98 به تهران، با عالی ترین مقامات جمهوری اسلامی ایران از جمله حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب و حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران دیدار کرد. دو سفر نخست وزیر پاکستان و همچنین سفر فرمانده ارتش این کشور در آبانماه 98 به تهران و انجام این دیدارها، حاکی از اهمیت روابط راهبردی میان دو کشور همسایه است. ژنرال «قمر جاوید باجوا» در سال گذشته دومین سفر رسمی خود را به تهران انجام داد که فصل جدیدی در مناسبات دفاعی - نظامی و امنیتی دو کشور را آغاز کرد. وی در جریان سفر دو روزه خود به تهران با دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، فرمانده هان سپاه و ارتش دیدار کرد. دولتمردان اسلام آباد در سال 98 با برگزاری دیدارهای دوجانبه و چندجانبه با حضور مقام های بلندپایه دو کشور سعی در ایجاد روابط بهتر و بیشتر با کشور همسایه خود ایران کردند که همواره خواست ملت های دو کشور به ویژه احزاب سیاسی و مذهبی، نمایندگان مجالس سنا و ملی پاکستان است. افکار عمومی و افراد منتسب به گروه های سیاسی، مذهبی، علمی و ادبی پاکستان در بسیاری از تریبون های رسمی حمایت همه جانبه خود را از تلاش های ایران در عرصه های علمی, سازندگی, هسته ای در امور صلح آمیز, نظامی, دیپلماسی فعال منطقه ای و جهانی اعلام کردند. درباره سیاست های خارجی اجرا شده از سوی دولت فعلی پاکستان در سال 1398 می توان گفت روابط دوجانبه این کشور با جمهوری اسلامی ایران شاهد پیشرفت های مهمی بود و دو کشور تبادلات خوبی در زمینه های سیاسی، امنیتی، اقتصادی فرهنگی و اجتماعی صورت دادند.

فروردین، آزادی مرزبان ربوده ایرانی اولین تحول مثبت در آغاز سال 98 در ادامه پیگیری های مقامات دولتی و نظامی ایران درخصوص سرنوشت مرزبانان ربوده شده کشورمان، ارتش پاکستان اعلام کرد که در یک عملیات موفق در نزدیکی مرز این کشور با افغانستان چهار مرزبان ربوده شده ایران را از چنگ تروریست ها آزاد کرد. * در همین ماه یک هیات از شرکت توانیر ایران با سفر به اسلام آباد با عمر ایوب خان وزیر نیروی پاکستان دیدار و فرصت های گسترش همکاری های دوجانبه در حوزه انرژی و امکان افزایش صادرات برق از ایران به پاکستان را مورد بحث و بررسی قرار دادند. * بنا بر دستور نخست وزیر پاکستان، محموله های کمک های امدادی برای سیل زدگان در ایران با استفاده از دو فروند هواپیمای باری سی -130 به خوزستان و لرستان در ایران ارسال شد.

اردیبهشت، اولین سفر رسمی عمران خان به ایران اولین سفر رسمی «عمران خان» در مقام نخست وزیری پاکستان به جمهوری اسلامی ایران آغازگر فصل دیگری در روابط دوستانه و برادرانه دو کشور بود. عمران خان اول اردیبهشت ماه 98 به دعوت رسمی «دکتر حسن روحانی»، برای سفری دو روزه به ایران رفت. نخست وزیر پاکستان قبل از عزیمت به تهران و مذاکره با مقام های بلندپایه ایران، توقف کوتاهی در شهر «مشهد» داشت. دو کشور ضمن رایزنی درباره مسائل مهم منطقه ای و جهانی، بر ضرورت تسریع روند اجرای توافق هسته ای موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (JCPOA) تاکید کردند. در همین ماه نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی ایران دست کم 267 مهاجر غیرقانونی پاکستان را در چند نوبت شناسایی، بازداشت و سپس آنان را تحویل مقامات پاکستانی دادند. وزارت کشور پاکستان در همین ماه از سیاست جدید این کشور برای صدور روادید فرودگاهی به شهروندان 48 کشور از جمله جمهوری اسلامی ایران خبر داد. سخنگوی ارتش پاکستان گفت: این کشور تعداد نیروهای خود در امتداد مرز مشترک با ایران را افزایش داده است. در طول این ماه جمهوری اسلامی ایران 162 مهاجر غیرقانونی پاکستان را به جرم و اقامت غیرقانونی در کشور بازداشت و آنان را تحویل مقامات مرزی پاکستان دادند. گشت نیروهای امنیتی پاکستان در نوار مرزی مشترک با ایران تشدید شد و طی چند عملیات در نزدیکی مرز ایران، 5 تروریست در ایالت بلوچستان کشته شدند. در همین ماه عمران خان نخست وزیر پاکستان با اشاره به طرح خط لوله انتقال گاز از ایران به پاکستان، بر تعهد این کشور برای کمیل طرح گازی ایران تاکید کرد. همزمان با سخنان عمران خان درباره طرح خط لوله گاز، سفیر وقت ایران در پاکستان نیز طی دیدار با «ندیم بابر» دستیار ویژه نخست وزیر پاکستان در امور نفت و گاز دیدار و گسترش همکاری های مشترک در حوزه انرژی از جمله نفت و گاز را بررسی کرد. در این ماه «سید نور» کارگردان و تهیه کننده نام آشنای پاکستانی که به ایران سفر کرده بود اعلام کرد که با همکاری ایران، تصمیم به تولید فیلم مشترک گرفته است.

خرداد، سفر وزیر امور خارجه به اسلام آباد سفر دکتر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به پاکستان مهم ترین تحول در روابط دو کشور در اوایل سال 98 به شمار می رود. وی با هدف رایزنی ها درخصوص روابط دوجانبه، تحولات منطقه ای و بین المللی با انجام سفری دو روزه به اسلام آباد دیدارهای مهمی با عمران خان، نخست وزیر، شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه و ژنرال قمر جاوید باجوا فرمانده ارتش پاکستان انجام داد. در جریان سفر سید رسول موسوی دستیار وزیر امور خارجه و مدیرکل آسیای غربی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به شهر کویته مرکز ایالت بلوچستان پاکستان نیز دو کشور بر تقویت همکاری های مرزی، توسعه تبادلات تجاری و بازرگانی تاکید کردند. همزمان با جمعه آخر ماه رمضان مراسم بزرگداشت روز جهانی قدس به میزبانی سفارت جمهوری اسلامی ایران در اسلام آباد برگزار شد. در طول این ماه نیروهای مرزبانی ایران به طور مجموع 188 مهاجرغیرقانونی پاکستان را بازداشت و آنان را تحویل مسئولان مرزی این کشور دادند. هیات گروه دوستی ایران و پاکستان در مجلس شورای اسلامی به ریاست احمد امیرآبادی فراهانی با سفر به اسلام آباد و کراچی دیدارهایی با مقامات ارشد پاکستان انجام داد. حسین ذوالفقاری معاون امنیتی انتظامی وزیر کشور برای شرکت در نشست چهارجانبه مهاجران افغانستان به پاکستان سفر کرد. وی علاوه بر حضور و سخنرانی در این نشست در حاشیه این اجلاس با اعجاز احمد شاه وزیر کشور پاکستان دیدار و بر ضرورت تقویت همکاری های مرزی و تلاش های پاکستان برای کمک به آزادی مرزبانان ربوده شده باقی مانده از چنگ تروریست ها تاکید کرد.

تیرماه 98، سفر وزیر صمت به پاکستان  سفر رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران به پاکستان نیز فصل جدیدی را در همکاری های دو کشور شکل داد. وی علاوه بر دیدار و گفت وگوهای مفصل با مقامات ارشد امور تجارت، بازرگانی، سرمایه گذاری و حمل و نقل، با عمران خان نخست وزیر پاکستان ملاقات کرد. دو کشور در جریان این سفر تفاهم نامه ای را با هدف ارتقای تجارت و سرمایه گذاری دوجانبه امضا کردند. در این ماه دومین جلسه کمیسیون عالی مرزی ایران و پاکستان به میزبانی اسلام آباد برگزار شد. دو کشور بر ضرورت گسترش همکاری های مرزی و تسریع در فرآیند بازگشایی گذرگاه های جدید مرزی تاکید کردند.

مرداد 98، گسترش رایزنی های منطقه ای و بین المللی تهران - اسلام آباد همزمان با تشدید اوضاع شبه قاره و بالا گرفتن اختلافات بر سر کشمیر، «اسد قیصر» رئیس مجلس ملی پاکستان طی گفت وگوی تلفنی با «علی لاریجانی» رئیس مجلس شورای اسلامی، درخصوص اوضاع کشمیر بحث و تبادل نظر کرد. در همین ماه دکتر «حسن روحانی» رئیس جمهوری اسلامی ایران نیز حل دیپلماتیک مسئله کشمیر را خواستار شد و گفت که ایران حامی حقوق مسلمانان در هر کجای جهان است. پس از اقدام یکجانبه و غیرقانونی آمریکا برای تحریم وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان ضمن اعلام نگرانی جدی این کشور نسبت به تحریم دکتر ظریف از سوی واشنگتن تاکید کرد که تمامی مسائل باید از طریق دیپلماتیک حل و فصل شود. تبادل هیات های فرهنگی و گردشگری نیز از جمله اقداماتی بود که طی سال گذشته میلادی میان دو کشور دوست و برادر ایران و پاکستان به آن پرداخته شد. در همین ماه گروهی از موتورسواران جهانگرد پاکستانی به مناسبت هفتاد و دومین سالگرد استقلال این کشور با پیام صلح و دوستی عازم ایران شده و از شهرهای مختلف دیدن کردند.

شهریور، دیدار سران ایران و پاکستان در نیویورک درهمین ماه هفتاد و چهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک برگزار شد، جایی که فرصتی دیگر برای سران و مقامات ایران و پاکستان جهت دیدار و رایزنی درخصوص توسعه روابط دوجانبه، تحولات منطقه ای و بین المللی فراهم شد. در حاشیه اجلاس سازمان ملل، عمران خان نخست وزیر پاکستان به دیدار رئیس جمهوری اسلامی ایران رفت. وی در این نشست ضمن تعهد بر توسعه روابط تهران - اسلام آباد از تمایل خود برای کمک به حل مسائل منطقه ای خبر داد.

وزیر امور خارجه پاکستان نیز دو بار با همتای ایرانی خود دیدار کرد. طرفین در این نشست ها درباره همکاری های منطقه ای ایران و پاکستان و تحولات خاورمیانه بحث و تبادل نظر کردند. نخست وزیر پاکستان در ادامه طی حضور در شورای روابط خارجی در نیویورک و طی مصاحبه با رسانه های آمریکایی ضمن اشاره به میانجیگری اسلام آباد برای کمک به بهبود روابط آمریکا و عربستان با ایران، نسبت به هرگونه تشدید تنش ها در منطقه خلیج فارس هشدار داد. در همین ماه شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه پاکستان نیز طی تماس تلفنی با محمد جواد ظریف همتای ایرانی خود، درباره اوضاع کشمیر گفت وگو کرد. سخنگوی ارتش پاکستان در این ماه طی نشست خبری و در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرنا گفت که جمهوری اسلامی ایران یک کشور مهم در منطقه است و نمی توان نقش این کشور در ارتباط با صلح منطقه ای را نادیده گرفت. وزیر امور مذهبی پاکستان اعلام کرد که دولت برای تسهیل سفر زائران به ایران و عراق متعهد به رایزنی و همکاری با تمامی ذی نفعان است. پیر نور الحق قادری گفت که دولت پاکستان مسائل پیش روی زائران برای زیارت اماکن مقدس به ایران، عراق و سوریه سفر می کنند، را حل می کند. در همین ماه تیم 19 نفره پاکستان برای شرکت در مسابقات والیبال قهرمانی مردان آسیا به ایران سفر کرد. اجلاس منطقه ای دو روزه با عنوان مبارزه با قاچاق انسان و مهاجرت غیرقانونی با حضور هیات جمهوری اسلامی ایران در اسلام آباد برگزار شد. نمایندگانی از وزارت امور خارجه و کشور در این اجلاس شرکت کردند. در ادامه تلاش های ایران برای تحکیم مناسبات فرهنگی و توسعه گردشگری با پاکستان، سفارت ایران در اسلام آباد نشست ویژه ای را با حضور آژانس های مسافرتی، تورهای گردشگری و مسئولان کاروان های زیارتی پاکستان برگزار کرد. فرمانده وقت نیروهای ارتش در ایالت بلوچستان پاکستان در این ماه اعلام کرد که 30 کیلومتر از طرح حصارکشی نوار مرزی این کشور با ایران تکمیل شده و این فرآیند با قوت کامل ادامه خواهد یافت.

مهر 98، دومین سفر رسمی عمران خان به ایران دومین سفر رسمی عمران خان به ایران در این ماه انجام شد. نخست وزیر پاکستان با هدف پیشبرد ابتکار میانجیگری در منطقه، راهی تهران شد. عمران خان دیدارهای مهمی را با حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران انجام داد. شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه پاکستان که در همین ماه به همراه عمران خان به ایران سفر کرده بود، گفت: اسلام آباد تلاش های صادقانه ای برای برقراری صلح در منطقه انجام می دهد. وی افزود که تلاش های عمران خان بر ترویج صلح در منطقه و بهبود روابط میان ایران و عربستان متمرکز شده است. دیدار سران و مقامات ارشد ایران و پاکستان در حاشیه نشست های منطقه ای و بین المللی نیز در این ماه ادامه داشت. دکتر حسن روحانی و عارف علوی روسای جمهوری اسلامی ایران و پاکستان در باکو و در حاشیه اجلاس سران جنبش عدم تعهد دیدار و بر توسعه همه جانبه روابط میان دو کشور تاکید کردند. علی لاریجانی و اسد قیصر روسای مجالس ایران و پاکستان در حاشیه چهاردمین اجلاس اتحادیه بین پارلمانی در بلگراد دیدار کردند. سرلشکر «محمد عارف» رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر پاکستان به ایران سفر کرد. وی در دیدار با دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر گفت: دولت ایران تلاش زیادی در حوزه مبارزه با مواد مخدر انجام داده است که جای تشکر دارد از جمله شهادت حدود 4 هزار نفر از نیروهای کشور و عمده کشفیات مواد مخدر در دنیا نتیجه تلاش زحمات جمهوری اسلامی ایران است. درپی زمین لرزه در شهرهای میرپور و جهلم پاکستان که 26 کشته و صدها مصدوم برجای گذاشت، جمهوری اسلامی ایران ضمن ابراز تأسف عمیق از وقوع زمین لرزه، مراتب تسلیت و همدردی خود با خانواده‌های قربانیان و مصدومان این حادثه را اعلام کرد. در طول این ماه مرزبانان ایران 235 مهاجر غیرقانونی پاکستان را بازداشت و آنان را تحویل مسئولان مرزی این کشور در نقطه صفر مرزی میرجاوه (تفتان پاکستان) دادند.

آبان 98، دومین سفر رسمی فرمانده ارتش پاکستان به ایران دومین سفر رسمی ژنرال قمر جاوید باجوا فرمانده ارتش پاکستان به ایران فصل جدیدی در مناسبات دفاعی - نظامی و امنیتی دو کشور را آغاز کرد. ژنرال باجوا در جریان سفر دو روزه خود به تهران با دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، فرمانده هان سپاه و ارتش دیدار کرد. در همین ماه اتاق بازرگانی و صنعت ایالت خیبرپختونخوا در شمال غرب پاکستان با هدف مناسبات تجاری و همکاری های اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران، پیشنهاد تشکیل اتاق مشترک میان دو کشور را مطرح کرد. هیات گروه دوستی ایران و پاکستان در مجلس ملی پاکستان به ریاست نوید قمر با سفر به ایران با علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و برخی از مقامات ایرانی دیدار کرد. در طول این ماه همزمان با پایان ماموریت دیپلماتیک سفیر وقت ایران در پاکستان، مهدی هنردوست دیدارهای خداحافظی با رئیس جمهوری، وزیر امور خارجه، دستیاران ویژه نخست وزیر پاکستان و فرمانده ارتش پاکستان انجام داد. مقام های پاکستانی از تلاش های سفیر ایران جهت توسعه بیش از پیش روابط میان دو کشور قدردانی کردند.

آذرماه 98، سفر فرمانده نداجا و فرمانده مرزبانی به پاکستان سفر مقامات ارشد نظامی و امنیتی ایران به پاکستان، دیدار وزرای خارجه دو کشور در نشست قلب آسیا، آغاز فعالیت سفیر جدید جمهوری اسلامی ایران در پاکستان و همچنین معرفی سفیر جدید پاکستان در ایران از مهم ترین رویدادهای روابط دو کشور در این ماه بود. امیر دریادار «حسین خانزادی» فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به منظور تقویت همکاری ها با پاکستان به اسلام آباد سفر کرد. وی علاوه بر دیدار با همتای پاکستانی، با سفر به شهر کراچی از تاسیسات و ظرفیت های نیرو دریایی پاکستان بازدید کرد. سید محمد علی حسینی به عنوان سفیر جدید جمهوری اسلامی ایران وارد پاکستان شد و فعالیت رسمی خود را آغاز کرد. همزمان پاکستان نیز «رحیم حیات قریشی» سفیر فعلی خود در کره جنوبی را به عنوان سفیر جدید پاکستان در جمهوری اسلامی ایران انتخاب کرد. سفر فرمانده مرزبانی ناجا به پاکستان در این ماه برگ زرین دیگری در روابط دیرینه و برادرانه دو کشور بود. سردار «قاسم رضایی» فرمانده مرزبانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران با سفر به کراچی پاکستان ضمن دیدار با مقامات ارشد آژانس امنیت دریایی این کشور، توافقنامه گسترش همکاری های امنیتی در دریا را امضا کرد. کنفرانس بین المللی صلح و توسعه در آسیای جنوبی، میانه و خاورمیانه با حضور کشورهای مختلف و نماینده جمهوری اسلامی ایران در اسلام آباد برگزار شد. جواد کچوئیان کارشناس ارشد مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه و سفیر سابق ایران در ایرلند و فنلاند در این اجلاس به تبیین سیاست های منطقه ای و بین المللی جمهوری اسلامی ایران پرداخت.

دیماه 98، تقویت مناسبات اقتصادی، مرزی و اجتماعی در ادامه تلاش های ایران برای تسهیل سفر زائران پاکستانی به ویژه توسعه گردشگری و همکاری های بازرگانی، صدور روادید الکترونیکی برای اتباع پاکستان آغاز شد. هفتمین نشست کمیته مشترک تجارت مرزی ایران و پاکستان در شهر زاهدان برگزار شد. در پایان این نشست دو روزه تفاهم‌نامه تجارت مرزی ایران و پاکستان با 22 بند به امضا طرفین رسید. در طول این ماه مرزبانان جمهوری اسلامی ایران 213 مهاجرغیرقانونی پاکستان را بازداشت و آنان را تحویل مقامات مرزی این کشور دادند. ششمین نشست کمیته دائم مشترک مرزی ایران و پاکستان در «تفتان» منطقه صفر مرزی پاکستان با حضور مقامات ارشد دو کشور برگزار شد. اعضای هیات 12 نفره ایران به ریاست «محمد رضا جهانتیغ» مدیرکل امنیتی انتظامی استانداری سیستان و بلوچستان در این نشست وضعیت حصارکشی مرزهای مشترک از سوی طرف پاکستانی و همکاری این کشور برای کمک به آزادی مرزبانان ربوده شده ایرانی از چنگ تروریست ها را جویا شدند. وزیر امور خارجه پاکستان تنها چند هفته مانده به پایان سال 2019 میلادی، ضمن اذعان به تحکیم روابط با جمهوری اسلامی ایران، گفت که مسیرهای جدید همکاری با ایران به سوی پاکستان گشوده شده است. قائم مقام وزیر بهداشت پاکستان به همراه 10 نفر از مدیران ارشد این وزارتخانه در چهار ایالت این کشور طی سفر یک هفته ای به ایران با برخی از معاونین و مدیران ارشد وزارت بهداشت دیدار کردند. هیات پاکستانی همچنین از شبکه های بهداشتی و درمانی در تبریز، سازی و مشهد نیز بازدید کرد. عمران خان نخست وزیر پاکستان از وزارت بازرگانی این کشور خواست تا روند راه اندازی بازارچه های مرزی با جمهوری اسلامی ایران را تسریع کند. بیست و سومین اجلاس کمیسیون مشترک مرزی جمهوری اسلامی ایران و پاکستان در شهر «کویته» مرکز ایالت بلوچستان این کشور با حضور مسئولان ارشد دو کشور برگزار شد.

ترور سردار سلیمانی و دیپلماسی عمران خان برای تنش زدایی در منطقه ترور سردار سرافراز اسلام حاج قاسم سلیمانی فرمانده شهید نیروی قدس و واکنش رهبران سیاسی و مذهبی پاکستان به این اقدام تروریستی رژیم آمریکا نیز از دیگر تحولات مهم این سال بود.

برگزاری تظاهرات در شهرهای مختلف پاکستان در محکومیت اقدام تروریستی آمریکا در طول این ماه ادامه داشت. بزرگداشت چهلمین روز از شهادت سردار سلیمانی نیز به صورت باشکوه در شهرهای مختلف پاکستان برگزار شد. رایزنی های وزیر امور خارجه پاکستان پس از وضعیت حاکم درپی شهادت سردار سلیمانی با همتای ایرانی و وزیران امور خارجه کشورهای منطقه و جهان انجام شد. عمران خان در همین ماه تصمیم گرفت وزیر خارجه پاکستان را به ماموریت سفر به ایران و چند کشور منطقه به علاوه سازمان ملل و آمریکا اعزام کند که هدف آن ابلاغ موضع اسلام آباد علیه تشدید تنش ها در منطقه و تلاش ها در مسیر کمک به حل اختلافات بود. در همین ماه سفیر جدید ایران استوارنامه خود را تقدیم رئیس جمهوری پاکستان کرد. عارف علوی رئیس جمهوری پاکستان در این دیدار شهادت سردار سلیمانی و همچنین حادثه سقوط هواپیمای مسافربری در تهران را تسلیت گفت.

سفر وزیر خارجه پاکستان به تهران درپی تحولات منطقه پس از ترور سردار سلیمانی شاه محمود قریشی طی سفر به ایران با دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران دیدار و درخصوص روابط دوجانبه و تحولات منطقه ای بحث و تبادل نظر انجام داد. یک هیات 8 نفره از شورای همبستگی ملی پاکستان ائتلافی مشتکل از 35 حزب سیاسی و مذهبی این کشور برای ابراز همدردی با ملت ایران به دلیل شهادت سردار سلیمانی، به تهران سفر کرد. رحیم حیات قریشی سفیر جدید پاکستان در ایران پس از دیدارهای مهمی با عمران خان نخست وزیر و عارف علوی رئیس جمهوری این کشور، برای آغاز ماموریت جدید دیپلماتیک خود، عازم تهران شد. بهمن 98 سفر «هایده باقری پور» مدیرکل دفتر فن آوری اطلاعات و ارتباطات گمرک جمهوری اسلامی ایران به پاکستان در این ماه انجام شد دو کشور امضای یادداشت تفاهم میان گمرکات را امضا کردند. تیم ملی کبدی جمهوری اسلامی ایران در رقابت های بین المللی سرکل کبدی 2020 پاکستان با حضور تیم هایی از 10 کشور در شهر «لاهور» شرکت کرد و توانست مقام سوم جهان را کسب کند. در همین ماه کنفرانس بین المللی پناهجویان به میزبانی دولت پاکستان در اسلام آباد برگزار شد. «مهدی محمودی» مدیرکل اداره اتباع و امور مهاجرین وزارت کشور به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران در این کنفرانس حضور یافت. در اواسط اسفندماه 98 نیز هیات های جمهوری اسلامی ایران و پاکستان طی دیداری در حاشیه اجلاس سالیانه کمیسون مواد مخدر در مقر سازمان ملل متحد در وین، بر تقویت مکانیزم مشترک برای کنترل مواد مخدر و جلوگیری از قاچاق آن از طریق دریا تاکید کردند. برگزاری اجلاس شورای حکام مرکز آسیا و اقیانوسیه برای توسعه مدیریت اطلاعات بلا (اپدیم) در اسلام آباد با حضور هیات ایرانی به ریاست معاون اقتصادی و هماهنگی سازمان برنامه و بودجه کشور

اسفند 98، شیوع کرونا و حمایت پاکستان از مواضع منطقه ای و جهانی ایران در آخرین روزهای سال گذشته نیز ایران و پاکستان شاهد استمرار دیدارها و رایزنی ها در حوزه های مختلف به ویژه تماس های نزدیک میان دو کشور همزمان با شیوع ویروس کووید -19 در منطقه بود. «شهریار خان آفریدی» وزیر کنترل موادمخدر پاکستان و هیات همراه در وین با سردار «اسکندر مؤمنی» دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر جمهوری اسلامی ایران دیدار کرد. در روزهای پایانی سال 1398 شیوع کرونا در منطقه و همچنین تداوم تحریم های ظالمانه آمریکا علیه ایران باعث شد تا مرحله تازه ای در رایزنی های تهران و اسلام آباد آغاز شود. وزیر امور خارجه پاکستان با همتای ایرانی خود تلفنی رایزنی کرد و خواستار لغو تحریم های آمریکایی شد. عمران خان نیز همزمان از دونالد ترامپ خواست تا دست از تحریم ایران بردارد. دولت پاکستان علاوه بر این با کشورهای مختلف منطقه از جمله اعضای اتحادیه اروپا درخصوص لزوم لغو تحریم های ایران رایزنی کرد. در همین ماه وزیر امور خارجه پاکستان از مواضع جمهوری اسلامی ایران به ویژه دکتر ظریف درخصوص تحولات در شبه قاره و نگرانی نسبت به خشونت ها علیه مسلمانان در هند اعلام حمایت کرد. عارف علوی رئیس جمهوری و عمران خان نخست وزیر پاکستان نیز در ماه گذشته از مواضع و بیانات مقام معظم رهبری درخصوص خشونت ها علیه مسلمانان هندی قدردانی کردند. رایزنی های سفیر جدید ایران در پاکستان نیز با مقام های عالی رتبه سیاسی، اقتصادی، پارلمانی و نظامی این کشور ادامه داشت و نشست های سازنده ای در بحث افزایش تعاملات بازرگانی، مرزی، تحکیم مناسبات سیاسی، پارلمانی و همچنین گسترش همکاری های دفاعی و نظامی برگزار شد.

پیوند ناگسستنی ایران و پاکستان نظام جمهوری اسلامی ایران که همواره نگاه ویژه به همسایگان خود داشته و این سیاست راهبردی را ادامه می دهد، هرگز رویکرد دوگانه ای نداشته و هر زمان که حاکمان سیاسی و دولت ها در همسایگی کشورمان تغییر می کنند، دولتمردان ایران با تماس فوری با همسایگان، عزم نظام جمهوری اسلامی و ملت ایران برای تعمیق دوستی با این کشورها و گسترش بیش از پیش روابط دوجانبه را اعلام می کنند. روابط دو جانبه ایران و پاکستان در مذهب، فرهنگ و تاریخ مشترک در قرون گذشته گره خورده است و مقامات دو کشور همواره بر عزم خود برای گسترش این مناسبات به ویژه بالا بردن حجم تجارت دوجانبه تا سطح پنج میلیارد دلار نیز تاکید کرده اند. مخالفان روابط قوی و برادرانه دو ملت ایران و پاکستان که از هزاران کیلومتر دور یا چه از آن سوی دریاها همواره به فکر تخریب این روابط بوده اند، بار دیگر با شکست مواجه خواهند شد، هر چند این بدخواهان گاهی با ناامن کردن مرزها از سوی خودفروخته ها و عناصری که بویی از انسانیت نبرده اند، و یا با ایران هراسی در جوامع منطقه ای و جهانی و حتی برخی دیگر با تشکیل ائتلاف ها جعلی و هیاهو کردن بیهوده و پشتیبانی از افراطیان و عناصر به اصطلاح دوستدار دین و مذهب، در صدد آسیب زدن به ایران و پاکستان هستند، اما مطمئنا رهبران هوشیار دو کشور همواره گام های مشترک برای دفع این توطئه ها برداشته و امروز نیز مصمم تر از هر زمان دیگر برای مقابله با چالش های مشترک هستند. سفرهایی که از سوی مقام های بلندپایه ایران و پاکستان طی سال گذشته به کشورهای یکدیگر انجام شد، پیام واضح به دوستان و مخالفان روابط میان این دو کشور همسایه است که تهران و اسلام آباد خواستار بهترین روابط، توسعه پیوند میان مردمان دو کشور و همچنین کمک به ساماندهی اوضاع منطقه و تلاش مشترک برای تقویت صلح و امنیت جهانی هستند. نگاه جدی مقام های عالی رتبه ایران و پاکستان چه کشوری و لشکری، بر تعمیق روابط به ویژه توصیه های حکیمانه رهبر معظم انقلاب اسلامی درخصوص محافظت از روابط ایران و پاکستان، ضامن مناسبات دو کشور و تضمین دهنده ارتباط تمام نشدنی میان دو ملت مسلمان است.

• پاکستان
• عمران خان

• تحولات سیاسی در پاکستان