انتخابات مجلس یازدهم و رویکرد قانون‌مداری دولت

رئیس‌جمهوری در یک هفته منتهی به یکشنبه چهارم اسفندماه، علاوه بر بیان اهمیت انتخابات و ضرورت مشارکت مردم در این رویداد سیاسی مهم، تبیین رویدادهای تلخ یک سال گذشته، تحریم‌های آمریکا، تلاش دولت برای مدیریت شرایط اقتصادی کشور، دستاوردهای دستگاه اجرایی در یک سال گذشته در حوزه‌های مختلف و تشریح سیاست خارجی کشورمان را مورد توجه قرار داد.

این گزارش به محوریابی و طبقه‌بندی مواضع یک هفته گذشته رئیس‌جمهوری پرداخته است.

انتخابات

برگزاری یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، موجب شد رئیس‌جمهوری در هفته گذشته بخش مهمی از سخنان خود را به این مهم و ابعاد مختلف آن اختصاص دهد که این گفته‌ها در بخش‌های زیر طبقه‌بندی شده است.

الف - اهمیت انتخابات در نظام جمهوری اسلامی ایران

رئیس‌جمهوری روز جمعه دوم اسفند پس از شرکت در انتخابات و در جمع خبرنگاران تصریح کرد: در اینجا می خواهم از 40 سال پیش یاد کنم، 40 سال پیش یعنی اسفند سال 58، اولین انتخابات مجلس شورا - البته آن وقت اسم آن ملی بود بعد در مجلس و اصلاح قانون اساسی، مجلس شورای اسلامی شد - اولین انتخابات در اسفند سال 58 برای مجلس اول برگزار شد، البته اسفند آن سال انتخابات زیاد بود فکر کنم انتخابات مجلس، پنجمین انتخاباتی بود که انجام می شد از موضوع همه پرسی که اولین آن بود رای به خبرگان قانون اساسی که دوم بود بعد رای به خود قانون اساسی که انتخاب سوم بود بعد انتخاب ریاست جمهوری که چهارم و پنجم انتخابات مجلس شورای اسلامی بود و امروز 40 سال تقریبا از آن روز می گذرد و ما به جای مجلس اول آماده هستیم تا برای مجلس یازدهم رای دهیم یعنی به خوبی علیرغم همه سختی‌ها و مشکلات، شرایط جنگ و همه چیزهایی که در این 40 سال داشتیم، همه انتخابات‌ها سر موقع خودش انجام شده و این یکی از افتخارات بزرگ کشور ما است؛ کشوری که شرایط مختلفی داشته و کشوری که جنگ را تجربه کرده است.

دکتر روحانی افزود: امام بزرگوار ما بسیار حساس بود که انتخابات به موقع انجام شود حتی یک روز هم تاخیر نشود و شما می بینید بین این 10 مجلسی که تاکنون بوده و مجلس یازدهم سال آینده شروع به کار می کند هیچ فاصله‌ای بین این مجلس‌ها نبوده و این مجلس کاملا متصل است، روز قبل مجلس قبلی است روز بعد مجلس جدید شروع به کار می کند و این در تاریخ دموکراسی خیلی نظیر ندارد و در کشور ما هم قبل از انقلاب اینچنین نبوده بین مجالس اولا 4 سال آن تمام نمی کرد بعد وسط آن فاصله‌های زیاد بود اما بحمدالله در تمام مجلس‌ها، مجلس از روز اول تا روز آخر تمام چهار سال خودش استفاده و بهره برداری کرده و بعد هم مجلس بعدی تشکیل شده است.

رئیس شورای عالی امنیت ملی گفت: خوشحالیم که یازدهمین مجلس شورای اسلامی به دست ملت توانگر ما با رای های بسیار ارزشمند آنها تشکیل می شود یعنی مردم ما دارند همین الان مجلس یازدهم را با سلیقه و با آرای خود تشکیل می‌دهند، انشاءالله امیدواریم بهترین ها به مجلس شورای اسلامی یازدهم راه پیدا کنند و آنچه خواست مردم است اینکه مجلسی فعال‌تر، پرشورتر و مجلسی که مردم شاهد باشند مشکلات زندگی آنها را بهتر حل می‌کند، قوانینی که ضروری است به سرعت تصویب می‌کند، نظارت خود را انجام می‌دهد، نسبت به نظارت و اجرای قانون مقید به قانون اساسی و آیین نامه است.

دکتر روحانی افزود: ان شاءالله ما شاهد یک مجلس بسیار خوبی در مجلس یازدهم خواهیم بود. همه مجلس‌های ما فراز و نشیب داشته ولی مجالس بسیار خوبی بوده از مجلس اول که به اعتقاد من بهترین مجلس ما بوده تا امروز و ان شاءالله امیدواریم مجلس یازدهم ما هم مورد رضایت خداوند و هم مورد رضایت مردم باشد.

دکتر روحانی در نشست خبری هفته گذشته با خبرنگاران داخلی و خارجی هم در خصوص اظهارات مداخله جویانه مقام‌های آمریکایی در مورد انتخابات ایران و «فرمایشی» خواندن انتخابات گفت: جمهوری اسلامی ایران بیش از سایر کشورها حتی کشورهای غربی و خود آمریکا انتخابات برگزار می‌کند. در این 41 سال 36 انتخابات را انجام دادیم و روز جمعه هم سی و هفتمین انتخابات برگزار می‌شود. بنابراین به طور متوسط هر یک سال و چند ماه یک انتخابات ملی داشتیم و همه مردم پای صندوق آراء آمدند. شاید ما تنها کشوری هستیم که بعد از انقلاب‌مان با فاصله بسیار کوتاهی مردم را پای صندوق انتخابات دعوت کردیم. من سراغ ندارم که یک انقلاب بزرگی در یک کشوری پیروز شده باشد و 47 روز بعد مردم را پای صندوق آراء فرا بخواند. در سال 58 بعد از اینکه قانون اساسی تصویب شد و باز به رأی مردم گذاشته شد، همه روند های انتخاباتی را در همان سال اول پیروزی یعنی سال 58 مشاهده می‌کنیم و همه نهادها تقریبا تا اوایل سال 59 از مجلس و ریاست جمهوری و دولت تشکیل شد. بنابراین، انتخابات ما یک انتخابات واقعی است، مردم ما پای صندوق آراء با آزادی کامل می‌روند. خوشبختانه انتخابات‌های ما مخصوصا در سال‌های اخیر با امنیت کامل بوده و هیچ مشکلی در مسأله امنیت نداشتیم.

دکتر روحانی اضافه کرد: امیدوارم امروز با این شرایطی که مواجه هستیم که در بعضی از حوزه‌ها رقابت است، آن جایی هم رقابت کمتر است باز هم مردم حتما پای صندوق آراء بیایند. به نظر من حضور مردم، پاسخ بسیار خوبی به آمریکایی‌ها است، حتما حضور مردم در تضعیف دشمن و در تقویت ما تأثیرگذار خواهد بود و به همین دلیل هم مردم ان‌شاء الله همه پای صندوق خواهند آمد و امیدوارم یک انتخابات پرشوری را شاهد باشیم.

ب - حمایت از انتخابات رقابتی و ترغیب مردم به مشارکت در انتخابات

دکتر روحانی در بخشی از کنفرانس خبری خود با خبرنگاران داخلی و خارجی در روز 27 بهمن در پاسخ به پرسش‌هایی در خصوص انتخابات گفت: خوشبختانه فضا یک مقداری نسبت به گذشته فرق کرده است و امروز یک شور و نشاط نسبی را برای انتخابات در کشور می‌بینیم و دلمان می‌خواهد این شور و نشاط در روزهای آینده به حداکثر برسد و انتخابات به بهترین شکل برگزار شود. حتما یک انتخابات پرشور و حداکثری به نفع همه ماست و به طور حتم آمریکایی‌ها از حضور حداکثری مردم خوشحال نمی‌شوند و حتما از انتخاباتی که با حضور حداقلی باشد خوشحال می‌شوند و به نفع کشور ما هم نخواهد بود.

دکتر روحانی تصریح کرد: از ابتدا نگران بودم نکند شرایط به گونه‌ای باشد که یک رقابت خوبی صورت نگیرد و وقتی رقابت نیست، انتخابات ممکن است سالم و درست باشد اما حضور کم می‌شود، حضور مردم با رقابت بیشتر می‌شود. گزارشی که وزارت کشور قبلا به من داده بود و در دولت مطرح کرد این بود که 70 حوزه غیررقابتی است و این من را نگران کرد و همه تلاش من این بود که یک کاری کنیم که این رقابت بیشتر شود و حتی الامکان آنهایی که می‌شود طبق قانون تأیید شوند، تأیید شوند و به صحنه بیایند و رقابت پرشور شود. امروز ظهر من از وزارت کشور پرسیدم که وضع آن 70 حوزه‌ای که گفتید رقابتی نیست بهتر شده یا نه؟ براساس آخرین گزارشی که امروز به من دادند فقط 44 حوزه رقابتی نیست و بقیه حوزه‌ها رقابتی است. اینکه انتخابات در اکثر حوزه‌ها رقابتی است و مردم حضور پیدا می‌کنند برای من خوشحال کننده بود.

رئیس شورای عالی امنیت ملی افزود: در جاهایی هم که وزارت کشور اعلام می‌کند رقابتی نیست باز هم مردم باید حضور پیدا کنند، ممکن است از حزب آنها کسی نباشد، اما به هر حال همه ما ایرانی هستیم، علاقمند به انقلاب و کشور هستیم، در حزب رقیب هم می‌شود افرادی را انتخاب کرد که به نظر مردم اصلح و بهتر هستند و می‌توانند بهتر برای کشور در پارلمان و مجلس‌شان مفید باشند.

دکتر روحانی تاکید کرد: دولت در انتخابات هیچ دخالتی ندارد. هیچ لیستی به نام دولت در انتخابات نداریم. روحانی هم هیچ لیستی ندارد مردم آزاد هستند، امیدوارم به بهترین شکل مردم در انتخابات شرکت کنند و ان‌شاء الله آثارش هم آثار بسیار خوبی برای ملت ما باشد و ما با مجلس بسیار خوب و با روحیه جدید مواجه باشیم برای اداره کشور.

ج - اظهارات رئیس‌جمهوری در مورد مسوولیت دولت و نقش شورای نگهبان در انتخابات

رئیس‌جمهوری در 27 بهمن ماه در نشست خبری با خبرنگاران داخلی و خارجی در پاسخ به پرسشی در مورد اقدامات دولت به عنوان مجری انتخابات و مساله رد صلاحیت‌ها گفت: بحث من در سخنرانی 22 بهمن این بود که اگر رژیم گذشته به نظر مردم توجه می‌کرد و حاضر می‌شد از مردم سوال کند و حاضر می‌شد مردم در روند انتخاب نظر خودشان را اعلام کنند. بله رژیم گذشته اگر می‌آمد می‌گفت که مردم را دعوت می‌کنیم به یک همه پرسی که آیا نظام سلطنت یا نظام غیرسلطنت می‌خواهید؛ 2، 3 تا سوال یکی را انتخاب کنید، به نظر من نیازی به انقلاب نبود و آن دولت خودش تسلیم نظر مردم شده بود؛ مردم می‌گفتند ما چه می‌خواهیم. اینکه مردم انقلاب کردند؛ انقلاب مردم در سایه یک انتخاب بود؛ یعنی مردم در یک دو راهی بین یک حکومت فاسد و یک حکومت آینده مردم‌سالار؛ در این انتخاب، حکومت مردم‌سالار را انتخاب کردند. پس اساس انقلاب بر مبنای یک انتخاب بود و وقتی انقلاب پیروز شد یکی از آثار مهم انقلاب اینکه در هر موضوع لازم مردم در انتخابات شرکت کنند.

دکتر روحانی افزود: جمهوری اسلامی ایران نظام محصول انتخابات است؛ یعنی مردم در 10 و 11 فروردین آمدند، به جمهوری اسلامی ایران رأی دادند؛ قانون اساسی که امروز پایه نظام ما است و همه چیز بر مبنای آن است، محصول انتخابات است؛ دولت محصول انتخابات است؛ رهبری محصول انتخابات است؛ مجلس شورای اسلامی محصول انتخابات است؛ هر چه ما داریم، محصول انتخابات است؛ اگر رژیم گذشته می‌آمد می‌گفت من در برابر مردم تسلیم هستم و بیاییم در یک انتخابات آزاد هر کاری می‌خواهند انجام دهم و من تسلیم می‌شوم؛ اگر این مردم گفتند این نظام سلطنت مشروطه باشد من می‌مانم؛ اگر گفتند نباشد همان‌جا عذرخواهی می‌کنم و کنار می‌روم و مردم انتخابات می‌کنند. رژیم گذشته این کار را نکرد؛ انتخابات و نظر مردم را زیر پا گذاشت و آمد در برابر مردم قلدری کرد؛ انقلاب ما نتیجه یک انتخاب دقیق ملت ایران بود و بر مبنای آن انتخاب مردم آمدند بین امام و راه امام و راه شاه این راه را انتخاب کردند؛ پس انتخاب کردند؛ با انتخاب بود که به انقلاب رسیدند و انقلاب کردند برای اینکه انتخاب زنده بماند در همه جایی که انتخاب لازم است.

حجت‌الاسلام روحانی تصریح کرد: بنابراین بر این مبنا سخن ما این است که انتخابات برای ما یک اهمیت ویژه و فراوانی دارد، اما اینکه در انتخاباتی که پیش روی ما است ما چه کار کنیم؟ وقتی در یک سخنرانی عمومی می‌آیم حرف می‌زنم مردم باید بدانند که اقدامات قبلی من مؤثر واقع نشده است و اگر مؤثر واقع می‌شد نیازی نبود که در سخنرانی چیزی بگویم؛ هر وقت مردم دیدند من در سخنرانی به یک مسأله مهم اشاره کردم، پیشاپیش بدانند من اقداماتی که لازم بوده انجام دادم و به ثمر نرسیده است؛ با هر که لازم بوده صحبت کنم؛ با هر جا که لازم بوده بنویسم من نوشته‌ام و پیام فرستادم و حرف زدم؛ وقتی دیدم به نتیجه نرسیدم، ناچارم به مردم بگویم که همچون نقدی را دارم و اگر نگویم به مردم خیانت کردم؛ حاضر نیستم به ملت خودم خیانت کنم.

دکتر روحانی تصریح کرد: اینکه هر جا صحبت می‌کنم، سوابق قبلی را به چه کسی نامه نوشتم و به کجا صحبت کردم و در چه جلسه‌ای بحث کردم، مثلا‌در شورای عالی امنیت ملی چقدر بحث کردیم؛ بعد شورای عالی امنیت ملی یک نماینده‌ای را فرستاد پیش شورای نگهبان، بیایم همه اینها را یکی یکی توضیح دهم؛ نامه کی نوشتم به شورای نگهبان، آنها کی به من جواب دادند؛ نیازی نیست؛ همگی اقدامات معمولی و قانونی و دائمی من است؛ باید اقدام بکنم و می‌کنم و جایی لازم می‌دانم حرفم و نظرم را خدمت مردم بگویم و فکر می‌کنم وقتی اعلام عمومی می‌کنم تأثیر دارد می گویم؛ کما اینکه تأثیرداشت؛ صحبت‌های من و نقد من تأثیر داشت؛ حالا ممکن است ما در آن نقطه مطلوب نباشیم ولی به هر حال شرایط بهتر شد.

رئیس‌جمهوری ادامه داد: ببینید مردم در برابر این 3 گزینه هستند؛ انتخاب مطلوب، انتخاب محدود و بدون انتخاب؛ این 3 گزینه بیشتر نداریم؛ انتخاب مطلوب ممکن است نباشد، یعنی از نظر بعضی‌ها ممکن است این انتخابات مطلوب باشد و از نظر بعضی‌ها ممکن است مطلوب نباشد؛ اگر مطلوب نبود، انتخاب محدود را هم کنار بگذاریم؟ یعنی بنا بود بین 100 نفر 2 نفر را انتخاب کنم حالا بین 50 نفر ناچارم 2 نفر انتخاب کنم، رها کنم؟ انتخاب من محدود شده از 100 آمده به 50 ولی انتخاب من از بین نرفته، انتخاب محدود شده است؛ حالا به جای انتخاب محدود، انتخابات را کنار بگذارم و قهر کنم و بگویم در انتخابات شرکت نمی‌کنم؟ اینکه ضرر کردم؛ این مثال ممکن است مثال خیلی قشنگی نباشد؛ شما یک پولی دادید بناست کارخانه به شما یک ماشینی بدهد، بعد بگوییم این کارخانه بنا بوده 30 رنگ عرضه کند حالا 22 رنگ عرضه کرده است و من نمی‌روم انتخاب کنم؛ او یکی می‌فرستد با رنگی که خودش می‌خواهد؛ آن خوب است؟ شما در خانه باشید و او یک ماشین با رنگی که کارخانه می‌خواهد و آنکه روی دستش مانده را برای شما می‌فرستد.

رئیس شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: بیاییم لااقل بین آن 20 رنگ آنکه می‌خواهیم انتخاب کنیم؛ این انتخابات ممکن است مطلوب و صد در صد ما نباشد؛ ممکن است در فرآیندها نظری داشته باشیم؛ ولی باید برویم پای صندوق و میان اینها انتخاب کنیم. به نظر من امروز بهترین راه این است که ما برویم پای صندوق انتخابات و رأی‌مان را به صندوق بیندازیم.

رئیس‌جمهوری در نشست خبری با خبرنگاران در 27 بهمن در پاسخ به پرسشی دیگر گفت: در خصوص نقدها در مورد اظهارات انتقادی خود به روند نظارتی در انتخابات هم گفت: بنده به عنوان رئیس‌جمهوری برای مسئولیت اجرای قانون اساسی موظفم و باید جایی که می‌بینم قانون اساسی نقض می‌شود به مردم اطلاع دهم؛ تنها وظیفه قانون اساسی در اجرای قانون اساسی یک نفر در کشور است و آن رئیس‌جمهوری است و هیچ کس دیگری نیست؛ قانون متولی دارد و متولی‌اش مجلس یا اجرای قانون و حتی بعضی از موارد قوه قضائیه است؛ آیین‌نامه‌هایی که دولت وضع می‌کند، متولی دارد، آیین‌نامه به مجلس می‌رود و مجلس نظر می‌دهد.

دکتر روحانی افزود: چه کسی متولی قانون اساسی است؟ چه کسی بالا سر قانون اساسی و ناظر است؛ که این قانون اساسی نه ناظر است بالاتر از ناظر است، مسئول اجراست؛ اگر می‌گفت ناظر باز وظیفه سبک می‌شد. ای کاش ما هم مثل شورای نگهبان ناظر بودیم و می‌گفتند رئیس‌جمهوری هم ناظر بر قانون اساسی است اما بالاتر از نظارت قانون اساسی به ما داده است و گفته رئیس‌جمهوری مسئول اجراست. وقتی رئیس‌جمهوری مسئول اجراست، خود قانون اساسی مسئولیتش را به رئیس‌جمهوری داده و گفته تو مسئولی و تو بالاسر قانون اساسی، ببین چرا اجرا نمی‌شود؛ ما حداقل می‌آییم در حضور مردم نقد می‌کنیم، این هم قابل تحمل نیست؛ می‌خواهید این را هم تعطیل کنید؟

رئیس‌جمهوری در بخش دیگری ازکنفرانس خبری خود با خبرنگاران در پاسخ به پرسشی از خبرنگار خبرگزاری فارس در خصوص انتقاداتش در مورد پروسه بررسی صلاحیت‌ها و تاثیر احتمالی منفی آن بر مشارکت مردم گفت: هیچ موقع من انتخابات را زیر سوال نبردم و نخواهم برد. انتخابات مسأله بسیار مهمی در کشور ما است و یک رکن رکین است و همانطور که رهبری هم فرمودند، همه ارکان کشور با انتخابات و بطور مستقیم یا غیرمستقیم روی کار آمدند و مشروعیت خودشان از لحاظ حقوقی و اجتماعی با رأی مردم است. همه حرف من از روز اول که ممکن است بعضی‌ها برداشت‌شان دقیق نباشد، این بود که نگذاریم انتخابات تبدیل به انتصابات شود و نه اینکه الان انتصابات است و انتخابات نیست.

دکتر روحانی تصریح کرد: اگر انتخابات نیست پس چرا خود من اصرار می‌کنم بیایید شرکت و حضور پیدا کنید، اگر انتخابات واقعی نیست چرا این همه خواهش می‌کنم از نظارت شورای محترم نگهبان که یک مقدار از سخت‌گیری کم کنید که رقابت بیشتر شود و اگر انتصابات است، اصرار و التماس نمی‌خواهد و همه بحث‌ها برای این است که ما انتخابات داریم و همه انتصابات نیست. آن انتخاباتی که انتصابات بود، برای قبل از انقلاب و رژیم گذشته بود. من هم در آن سخنرانی گفتم که در زمان رژیم گذشته همه در تهران انتخاب می‌شدند و بی‌جهت در حوزه‌های مختلف مردم را پای صندوق رأی می‌کشاندند و نباید یک روزی آنچنان اتفاقی در تاریخ ما بیفتد و حتما امروز انتخابات داریم و حتما هم همه مردم باید تلاش کنند.

رئیس شورای عالی امنیت ملی افزود: الان در انتخابات مثل همه امور ممکن است از فرآیندها به طور کامل راضی نباشیم. اشکال ندارد، انتقاد داشته باشیم اما نباید بخاطر انتقاد به فرآیندها، انتخابات را ترک و قهر کنیم و کنار برویم و باید همه پای صندوق انتخابات برویم و انتخابات بسیار مهم است. افتخار می‌کنم که در سال های 92 و 96 با انتخاب مردم روی کار آمدم و اگر انتخاب مردم نبود حتما مشروعیت نداشتم و نه من بلکه مجلس و همه ارکان کشور هم همینطور و به نوعی انتخابات و با رأی مردم است. همه انتخابات برای ما مهم است و از همه مردم خواهش می‌کنم که پای صندوق آراء بیایند و رأی بدهند تا ان‌شاء الله بهترین‌ها برگزیده شوند و مجلس خوبی در آینده پیش روی ما باشد.

د - یادآوری حضور مردم در مقاطع حساس انقلاب اسلامی

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی در جلسه چهارشنبه 30 بهمن هیات دولت خاطرنشان کرد: در ماه بهمن مبارک و در آستانه یک روز تاریخی مهم برای کشورمان هستیم. مردم عزیز و بزرگوار ما امسال در مقاطع مختلف با حضور و همکاریشان در صحنه در کنار یکدیگر حماسه‌های بسیار بزرگی را آفریدند. از آغاز سال در روزهای اولیه ماه فروردین که برای بسیاری از استان‌های ما مشکل سیل پیش آمده بود، حضور همه جانبه مردم توانست کاری کند که در یک زمان کوتاه آسیب دیدگان بتوانند به مسکن و زندگی‌شان برگردند و دولت هم متعهد شد که همه ابنیه هایی که آسیب دیده بود را تا پایان امسال به سرانجام برساند.

دکتر روحانی افزود: در آبان‌ماه مردم در برابر حوادثی که دشمنان می‌خواستند از آن سوء استفاده کنند، به صحنه آمدند و در همان روزهای ابتدایی حرکت از زنجان و تبریز آغاز شد و همه استان‌های کشور به صحنه آمدند و آن افتخارات بزرگ، یکپارچگی، وحدت و امنیت ملی را که مورد توجه همه بود و جلوه‌های زیبای ماندگار را ساختند.

رئیس‌جمهوری ادامه داد: البته وقتی از آذربایجان و تبریز نام می‌بریم باید به سالگرد 29 بهمن سال 56 هم اشاره کنیم که آن حادثه، بسیار مهم بود والبته به عنوان چهلم، حادثه قم بود که در 19 دی اتفاق افتاده بود اما آنهایی که تاریخ انقلاب را به یاد دارند به خوبی می‌دانند که قیام مردم تبریز در 29 بهمن 56 کمر رژیم را شکست و یک امیدواری عظیم و بزرگی را در سراسر کشور بوجود آورد. برای همه روشن بود درحرکتی که مردم آذربایجان و تبریز به صحنه آمدند، پیروزی ما حتمی و قطعی است. بعد از 29 بهمن سال 56 همه آنهایی که محاسبات سیاسی و اجتماعی در اختیار آنها بود و از رجال بزرگ بودند، می‌دانستند که این قیام مردم پایان کار رژیم است و شما دیدید در کمتر از یکسال شاه از کشور فرار کرد و در 22 بهمن سال بعد انقلاب شکوهمند ما به پیروزی رسید.

دکتر روحانی اضافه کرد: در کنار مسأله حضور مردم در آبان مسأله شهادت سردار عزیز، شهید سلیمانی بود که مردم یک کار اعجاب‌آوری را انجام دادند یعنی همه دنیا و منطقه را به شگفتی وا داشتند و هیچ کس فکر نمی کرد بین نیروهای مسلح و مردم این همه ارتباط نزدیک باشد. هیچ‌کس نمی‌دانست که موضوع مبارزه با تروریسم برای مردم ایران اینقدر مهم باشد و هیچ‌کس فکر نمی‌کرد که امنیت منطقه خاورمیانه و همسایگان ما برای مردم این همه اهمیت دارد. سردار سلیمانی در واقع نماد مبارزه با تروریسم، ثبات، امنیت منطقه و امنیت ملی ما بود و این حضور مردم نشان داد که تمام افکاری که آمریکایی‌ها و برخی از غربی‌ها نسبت به ایران در سال‌های اخیر داشتند، محاسبه غلط و تفکر اشتباه بود.

رئیس شورای عالی امنیت ملی افزود: آن روزها حضور مردم در عراق و در سراسر ایران که البته نماد آن خوزستان، مشهد، تهران، قم و کرمان بود ولی همه مردم در همه جا به خیابان آمدند، تظاهرات کردند، همه هم‌نوایی کردند و همه پاس داشتند که نشان می‌دهد این مردم، چقدر وفادار، شکرگزار و قدرشناس هستند. درکجای دنیا سراغ دارید که برای یک سرباز فداکار وطن مردم اینچنین به صحنه خیابان‌ها بیایند و به نظر من روزهای تاریخی ماندگار در تاریخ ایران اسلامی شد.

دکتر روحانی گفت: بعد هم در 22 بهمن مردم به صحنه آمدند و تظاهرات، باشکوه بود. آن مقداری که بنده توفیق دارم و مقداری در خیابان آزادی معمولا با عزیزان و مردم بزرگوار تهران همراه می‌شویم، در همان قدم‌ها، امسال مردم را پرجمعیت‌تر، پرشکوه‌تر و با انگیزه‌تر دیدم و خیلی مهم است 41 سال از انقلاب گذشته است و مثل اولین سالگرد که سال 58 برگزار شد با همان شور و همان علاقه، مردم در صحنه بودند.

ه - تبیین ضرورت حضور مردم در انتخابات

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن وحانی در جلسه چهارشنبه 30 بهمن هیات دولت تصریح کرد: روز دیگری که مردم باید افتخار بیافرینند، روز دوم اسفند امسال و پای صندوق آراء است. چند موضوع را ملت بزرگوار و عزیز ما باید تفکیک کنند، یک موضوع اینکه ما پای صندوق می‌رویم تا بهترین‌ها را برای مجلس شورای اسلامی برگزینیم که نهاد بسیار مهمی است. مجلس شورای اسلامی جایی است که قوانین را بررسی و تصویب می‌کند، لوایح دولت به آنجا فرستاده می‌شود و به وزرای ما آنجا رأی داده می‌شود. آنها به نوعی بر دستگاه و کار اجرایی نظارت دارند و تحقیق و تفحص و استیضاح و سوال به عهده آنها است. اصولا مجلس شورای اسلامی در ایران مجلس قدرتمندی است.

دکتر روحانی ادامه داد: اختیارات مجلس در کشورهای مختلف فرق می‌کند و در ایران جایگاه عظیمی دارد و این هم بخاطر نظر امام بود که از ابتدا امام به مجلس یک عنایت خاصی داشت که از سوابق تاریخی بود که ایشان با مرحوم مدرس داشت. در مجالس شورای ملی آن زمان ایشان گاهی حضور پیدا می‌کرد و اصولا از لحاظ تاریخی ایشان یک علاقه خاصی به مجلس داشت و همیشه هم امام در کلمات خود راجع به مجلس با عظمت از نمایندگان مجلس یاد می‌کند. یک طرف قصه این است که مجلس برای ما و سرنوشت ما مهم است و کسی نگوید که هر که می‌خواهد انتخاب شود و صلاحیت دوستان من رد شده و یا صلاحیت هم‌حزبی‌های من تأیید نشده است و حالا هر مجلسی می‌خواهد بشود.

دکتر روحانی در جلسه 30 بهمن هیات دولت خاطرنشان کرد: اگر می‌خواهیم در برابر آمریکا بایستیم، یک نمونه‌اش در 2 اسفند است که باید در صحنه بیاییم. همه باید پای صندوق آراء بیاییم و نمی‌شود کسی بگوید در تهران من یک نفر هم ندارم که بروم بنویسم. این حرف قابل قبول نیست. ممکن است من 30 نفر را پیدا نکردم و 20یا 28 نفر پیدا کردم. ولی اگر کسی بگوید در میان این همه کاندیدایی که در تهران وجود دارد من یک نفر را هم پیدا نکردم که با ذوق و سلیقه ام بخواند، قابل قبول نیست. مردم بزرگ و عزیز اینکه این جناح یا آن جناح، این بیاید و آن بیاید. اینها برای این روزها و تا روز 2 اسفند است. هر که و از جناحی به مجلس برود او نماینده مجلس ما است. آنجا جای قهر نیست. اینجا اگر ما تلاش می‌کنیم و می‌گوییم این جناح باید برود و یکی می‌گوید آن جناح باید برود، اشکال ندارد هر کسی سلیقه‌ای دارد. به هر حال آنهایی که وارد مجلس شدند دیگر نماینده ما هستند.

رئیس شورای عالی امنیت ملی افزود: طبق قانون اساسی فردی که وارد مجلس می‌شود در برابر کل ملت ایران مسئول است نه در برابر حوزه انتخابیه و نه در برابر جناح خودش بلکه در برابر کل ملت ایران مسئول است. وظیفه‌اش، وظیفه ملی است، همه باید در اجرای حقوق‌مان، در اجرای اصول قانون اساسی و در اجرای وظایف‌مان همیشه اصل 40 قانون اساسی را مد نظر داشته باشیم.

دکتر روحانی ادامه داد: هیچ‌کس نمی‌تواند در اعمال حق خودش به ضرر منافع ملی کاری انجام دهد چه دولت، چه مجلس، چه قوه قضائیه. همه باید اصل 40 قانون اساسی را بالای سرشان بزنند. هر اقدامی می‌خواهیم بکنیم ولو اینکه بگوییم این اقدام حق ماست در قانون به ما داده شده است. اهلا و سهلا شما حق دارید ولی در اعمال حق، نمی‌توانید در زمان و مکان و شیوه، اعمال حق بکنید که به منافع ملی لطمه بخورد و این اصل 40 قانون اساسی است. پس ما و مجلس یک راه پیش رو داریم، مردم از ما یک چیز می‌خواهند، مردم می‌خواهند دولت و مجلس با هم مشکل اقتصادی، اجتماعی، سیاست خارجی‌شان، تجارت خارجی و معضلات بانکی را حل کنند. آنچه مردم از ما می‌خواهند، هم‌افزایی است که در کنار همدیگر بتوانیم این مشکلات را برداریم و ما با وحدت و اتحاد می‌توانیم این کار را انجام دهیم.

و - تبیین اهمیت مجلس

رئیس شورای عالی امنیت ملی در جلسه چهارشنبه 30 بهمن هیات دولت خاطرنشان کرد: این مجلس می‌خواهد برای ما قانون وضع کند و این قانون برای همه ما است که در زندگی ما و زندگی بچه‌های ما اثر دارد. گاهی برخی قوانین برای سالیان دراز و برای یک دهه، دو دهه و حتی یک قرن باقی می‌ماند و تغییرات اش جزیی است، اصل آن باقی می‌ماند. شما فکر می‌کنید اگر مجلس یازدهم چیزی تصویب کرد به راحتی می‌شود در مجلس دوازدهم آنرا تغییر داد؟ آن مصوبه قانون می‌شود و سپس به مرحله اجرا در می آید و تغییر آن مشکل است. بنابراین مجلس برای ما مهم است، به اضافه اینکه مسایل مهمی در کشور داریم. در حال تحریم و فشار شدید استکبار جهانی هستیم. باید این تحریم را بشکنیم یا نه؟ باید زندگی مردم را سهل‌تر کنیم یا نه؟ باید بسیاری از ساختارها را در این شرایط تغییر دهیم یا نه؟، چه کسی باید این کار را انجام دهد؟ دولت به تنهایی نمی‌تواند، قوه قضائیه هم به تنهایی نمی‌تواند، باید همه با هم کنار هم قرار بگیریم، دولت با مجلس باید در کنار هم قرار بگیرند.

دکتر روحانی افزود: اگر بناست، مشکلات اقتصادی مردم کم شود، نمی‌گویم تمام شود، اگر بناست تحریم برداشته شود که باید این کار را در حد توان انجام دهیم. اگر بناست تولید افزوده شود، اگر بناست در بسیاری از زمینه‌ها خودکفا شویم راهش چیست؟ راهش کار دولت و مجلس و هماهنگی با هم است. امروز در مسایل اقتصادی نیاز داریم که هم با مجلس فعلی‌،(مجلس دهم) و هم فردا با مجلس یازدهم‌، با هم مشکلات را حل کنیم. اگر می‌خواهیم موانع تولید را برداریم، بعضی‌جاها نیازمند قانون هستیم و بدون قانون نمی‌شود کاری کرد، اگر می‌خواهیم به تولید تحرک ببخشیم، بعضی از جاها نیاز به قانون داریم، اگر می‌خواهیم در مسیر تولید، شرکت‌های دانش‌بنیان و در مسیر علم و دانش اقداماتی انجام دهیم، همه با هم و در کنار هم هستیم. اگر یک جایی بخواهد منطقه آزاد یا منطقه صنعتی شود و یا یک استان و شهرستان بخواهد اضافه شود همه اینها نیازمند همکاری دولت و مجلس است و به تنهایی نمی‌شود انجام داد. مجلس در همه امور مردم حق قانونگذاری واظهارنظر دارد و ما باید در کنار هم بتوانیم مسائل را حل کنیم.

دکتر روحانی افزود: ما لوایح مهمی را برای شفافیت، مبارزه با فساد و تعارض منافع به مجلس شورای اسلامی دادیم. اینها را باید با هم بنشینیم و تصویب کنیم. ممکن است برخی از آنها در همین مجلس تصویب شود و برخی از آن برای مجلس بعدی بماند پس همه با هم باید در این زمینه تلاش کنیم و این برای ما مهم است.

ز - رویکرد همکاری‌جویانه دولت به مجلس آینده

حجت‌الاسلام روحانی در کنفرانس خبری با خبرنگاران داخلی و خارجی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا دولت می‌توان با مجلس اغلب اصولگرا سایه تحریم‌ها را از سر ایران کم کند، تصریح کرد: حتما ناامید نیستم. بله کار سختی است من دولت را درحال تحریم تحویل گرفتم، یعنی زمانی دولت را تحویل گرفتم که در تحریم بودیم البته تحریم آن زمان کمی کمتر از شرایط امروز بود، زمانی که ما دولت را تحویل گرفتم 900 هزار بشکه در روز نفت می‌فروختیم و شرایطی بود که خیلی امید نبود که در مذاکرات موفق شویم. بعضی از دوستان ما هم این را خوش‌بینی می‌دانستند که ما با کشورهای 1+5 و با 6 کشور بنشینیم، مذاکره کنیم و به نتیجه برسیم ولی ما با امیدواری کار را دنبال کردیم و به نتیجه رسیدیم، مقداری دیرتر از آنچه که پیش‌بینی می‌کردیم، پیش‌بینی من این بود که در سال 93 به نتیجه برسیم، شد سال 94 و یک مقدار با تأخیر مواجه شدیم دلایلش را اینجا نمی‌خواهم بگویم که چه بود اما به هر حال به آن نتیجه‌ای که مطلوب ما بود رسیدیم.

دکتر روحانی افزود: بعد از آن رسیدیم با یک دولت نااهل در آمریکا، این دولت تنها نسبت به ما نا اهل نیست بلکه نسبت به تمدن بشریت نااهل است. شما ببینید با همه کشورها با دوستان خود، چین، اتحادیه اروپا، مکزیک، با هر کشوری روابطش چگونه است یک شرایط خاص و یک حکومت خاصی روی کار آمده است. در این شرایط آنها آمدند از این توافق خارج شدند و تحریم حداکثری را برای ما اعمال کردند با یک هدف‌هایی که حتما به آن هدف‌ها نرسیدند و نخواهند رسید، اما اینکه آیا ما تا پایان دولت موفق می‌شویم تحریم را بشکنیم یا ناموفق خواهیم بود، ما تلاش‌مان را رها نخواهیم کرد.

رئیس دستگاه اجرایی ادامه داد: نه امیدم از بین رفته نه تلاش‌مان را متوقف کردم هیچ وقت و در هیچ زمانی تلاشم را متوقف نکردم همیشه هر کس آمده راهی را نشان داده و پنجره‌ای را باز کرده از آن فرصت استفاده کردم البته می‌فهمم شرایط بسیار سخت و پیچیده است اما در عین حال در همین شرایط تحریم، وارد یک جمع اقتصادی و به نوعی یک اتحادیه اقتصادی وارد شدیم، یعنی آمدیم در ماه های اخیر در اوراسیا وارد شدیم و الان داریم با آنها تجارت می‌کنیم و روند خوبی هم در تجارت در بین آنهاست. در همین روندی که الان تحریم هستیم با کشورهایی درحال مذاکره هستیم برای سرمایه‌گذاری بعضی از موارد موفق و بعضی‌ها ناموفق بوده است اما در همین شرایط تلاش می‌کنیم. طرح صلح هرمز یعنی "امید" ما، امید داریم که در منطقه و دنیا بتوانیم مسایل‌مان را حل کنیم البته پیچیدگی‌ها و تلاش خاص خود را دارد.

دکتر روحانی افزود: اینکه گفتید در مجلس بعدی شرایط ما سخت‌تر می‌شود، الان زود است که قضاوت کنیم. کاری ندارم به اینکه جناحی که در مجلس روی کار می‌آید اصولگرا، اصلاح‌طلب، اعتدال‌گرا یا چیزی بینابین اینها است. آنچه توقع من است اینکه دولت و مجلس در مصالح و منافع ملی بتوانیم با هم کار کنیم، ما در همین مجلسی که به نظر شما با دولت بهترند نسبت به آینده، لوایح مهمی فرستادیم اما باز هم متوقفیم. الان بیش از 2 سال است، تلاش می‌کنم یک وزارت بازرگانی تشکیل بدهم و می‌دانم این وزارتخانه چقدر برای کشور ضروری است و می‌دانم که در شرایط تحریم یک نفر نمی تواند یک وزارت صنعت، معدن و تجارت را با هم اداره کند. لایحه فرستادیم با دو فوریت مجلس تصویب کرده، نهایی شده بود رفت شورای نگهبان، شورای نگهبان ایراد مختصری گرفته برگشته در مجلس دوباره آنجا متوقف شده است. مشکل داریم، من هم بیایم به مردم بگویم، وزارت بازرگانی من تأیید نشده است، من می‌دانم این وزارت اگر تشکیل می‌شد، به نفع مردم بود.

رئیس‌جمهوری ادامه داد: می‌دانم اگر لایحه جامع انتخاباتی که ما به مجلس دادیم تصویب می‌شد به نفع انتخابات بود، اما مجلس است و یک حقوق و اختیاراتی دارد. مجلس آینده هم حقوقی و اختیاراتی دارد. ما نسبت به مجلس آینده در هر فرم و شکلی باشد، اگر اکثریت قاطع اصولگرا باشند یا تعدادی غیراصولگرا باشد، داور بین ما قانون اساسی است، یعنی مبنای ما قانون اساسی است. ما امیدواریم مجلس آینده هم به قانون اساسی متعهد باشد، دولت هم به قانون اساسی متعهد باشد. اگر هر دو به قانون اساسی متعهد باشیم، به نظر من راه برای ما وجود دارد، اما اینکه با مجلس بعدی راه برای پایان تحریم سخت‌تر شود، به نظر من کمی زود است که از الان قضاوت کنیم.

لزوم حفظ انسجام و وحدت

در هفته گذشته رئیس‌جمهوری در بخش های مختلف سخنرانی‌های خود لزوم حفظ وحدت و انسجام، ابعاد و پیامدهای تحقق این ضرورت را مورد اشاره قرار داد که در محورهای ذیل قابل بازخوانی است.

الف - بیان لزوم پزهیز از دوقطبی‌سازی در همه حوزه‌ها

حجت‌الاسلام روحانی روز دوشنبه 28 بهمن در آیین تقدیر از برگزیدگان جشنواره بین المللی خوارزمی تاکید کرد: همه چیزها را دو قطبی نکنیم. افتخارات کشور را دو قطبی نکنیم. افتخار، افتخار است. سردار سلیمانی افتخار ماست، جناح راست و چپ نمی‌شناسد. اتفاقا سردار سلیمانی کسی بود که اصلا جناحی نبود. اصلا در این جناح‌بازی‌ها نبود، با همه جناح‌ها و با همه خوب بود و اصلا تفکرش، تفکر جناحی نبود. اساسا این چیزها جناحی کردن نیست، معنی ندارد که ما افتخارات ملی‌مان را تقسیم کنیم. این برش، برش ناصحیح و نادرست ایجاد کردن است. اگر درختی هم که میوه دارد از وسط نصف کنید و بگویید ما دو جناح هستیم در این صورت هر دو خشک می‌شود. اگر با اره وسط درخت را بریدید این درخت تا پایین خشک می‌شود، دیگر میوه نمی‌دهد نه به این جناح میوه می‌دهد و نه به آن جناح میوه می‌دهد.

دکتر روحانی افزود: قواعد بازی وحزب بازی برای محیط خاص و دوران خاصی است، با هم دعوا و انتخابات می کنیم و یکی برنده می شود از این جا به بعد، دیگر این قواعد بازی به آن صورت رقابت در جامعه باید تعطیل شود. نه اینکه داخل اتاق هایمان برویم و تا انتخابات بعدی رقابت کنیم، یعنی آیا ما همین طور می خواهیم ادامه بدهیم؟ و همچنان تا انتخابات بعدی و بعدی ادامه می دهیم. مردم اینها را از ما نمی خواهند، مردم پیشرفت کشور را از ما می خواهند، مردم زندگی راحت، رفاه، معنویت، آزادی در جامعه و استقلال به معنی واقعی کلمه را می خواهند، مردم تعامل با جهان را می خواهند. می گویند با دنیا تعامل نکنیم یک دیوار دور خودمان بکشیم. اینقدر دیوار دور ما هست دیگر نیاز نیست شما دیوار بکشید. آن آقای پمپئو اینها دائما مشغول دیوار کشی هستند ما باید دنبال پل باشیم نه دنبال دیوار، با ملتهای دیگر و با دانشگاههای دیگر پل درست کنیم.

رئیس دستگاه اجرایی افزود: اتفاقا یک گزارشی وزیر علوم چند ماه پیش برای من فرستاده بود درباره پروژه های مشترکی که بین دانشگاههای ما با دانشگاههای خارجی است حتی با دانشگاههای اروپایی؛ خیلی گزارش خوبی بود؛ جای ارزشمندی هست که ما بتوانیم با دانشگاههای دیگر، با محققین دیگر کار و تلاش و فعالیت کنیم و به نتیجه برسیم؛ نتیجه پایان کار برای ما مهم است؛ باید از این مشکلات عبور کنیم و اتفاقا حالا که امروز ما را در فشار قرار دادند، با امید و تلاش بیشتر باید از این مشکلات عبور کنیم و می توانیم عبور بکنیم و این کار امکان پذیر است.

ب - ضرورت حفظ انسجام ملی در شرایط سخت کنونی

رئیس دستگاه اجرایی در نشست خبری خود با خبرنگاران در روز 27 بهمن در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه «چه کسانی در مسوول شرایط موجود در کشور، بی اعتمادی عمومی و ریزش سرمایه اجتماعی هستند» گفت: واقعیت این است که همه ما، همه احزاب و جناح‌ها باید از این ذهنیت خارج شویم که یک جناح باید کشور را در اختیار داشته باشد، همه باید احساس کنیم که همه احزاب و همه جناح‌ها، همه گروه‌ها در حد خودشان حق دارند و باید حضور داشته باشند و فعال باشند و معنی ندارد که در کشور، یک جناح یا یک حزب حاکم مطلق بر کشور باشد و همه جا فقط او باشد. این اصلا به نفع کشور نیست و به ضرر کشور است. همه باید تلاش کنیم. بعضی چیزها به اعتماد مردم لطمه خورده است. باید تلاش کنیم این اعتماد را برگردانیم. به اعتقاد من در آبان ماه، غروب جمعه علامتی داده شد که علامت غلطی بود. روز جمعه که نرخ جدید بنزین به مردم اعلام شد و مردم هم خرید و فروش را انجام می‌دادند صبح، ظهر و عصر جمعه مشکلی نداشتیم.

دکتر روحانی افزود: غروب جمعه حرکت‌هایی اول در فضای مجازی شروع شد و علامتش این بود که در این حرکت، توافق همگانی نیست. یعنی گویی موضوعی اختلافی است. یعنی شکاف حاکمیتی را به نادرست القاء کردند و بعضی از مردم هم فکر کردند که یک عده موافقند و یک عده مخالفند و حتی بعضی‌ها گفتند ما یکشنبه صبح این را برمی‌گردانیم، طرح چند فوریتی می‌دهیم و ذهن مردم را مغشوش کردند درحالی که در موضوع آبان و موضوع حامل‌های انرژی، تصمیم تنها دولت نبود، تصمیم کل نظام بود. این تصمیم در شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا اتخاذ شده بود، هر سه قوه آنجا حضور دارند، هر سه قوه رأی داده بودند، به اتفاق آراء تصویب شده بود، رهبری آن را تأیید کرده بود، بنابراین چیزی نبود که تنها دولت باشد، همه با هم و کل نظام در این زمینه یک تصمیمی اتخاذ کرده بودند، اما تا صبح یکشنبه این تردید را مرتب نشر می‌دادند که اختلاف است، چند طور نظر است تا اینکه مقام معظم رهبری که در بیاناتشان تصریح فرمودند این شبهه برطرف شد و کنار رفت.

رئیس‌جمهوری گفت: شرایط هم غروب همان روز عادی شد، یعنی شب و روز دوشنبه ما هیچ مسأله ای در کشور نداشتیم. مشکل ما روز شنبه و یکشنبه بود آن هم عمدتا شب شنبه و روز و شب یکشنبه بود، بعد از آن تقریبا مسأله تمام شد. متأسفانه پس از شبهه افکنی، شروع شد. البته رسانه‌های خارجی هم شما دیدید خیلی در این زمینه نقش داشتند. در زمینه هواپیمای اوکراینی که شما اشاره کردید، یک اشتباه موردی در این حادثه رخ داد و این اشتباه آنقدر عجیب و غریب بود که آدم باورش نمی‌شد، یعنی کسی اگر می‌آمد به من می‌گفت این حادثه اشتباه اتفاق افتاده است، نمی‌توانستم باور کنم، همین الان هم برایم سخت است که چطور اتفاق افتاد؟ به هر حال ما در جنگ بوده ایم و پدافند هوایی را می‌شناسیم. 7 سال خودم مسئول پدافند هوایی بودم. همچون حادثه‌ای در زمان جنگ هم در تاریخ ایران رخ نداده است. از روزی که هواپیما در ایران آماده و سیستم پدافندی در ایران آمده تا امروز چنین حادثه‌ای نداشتیم که در پایتخت کشور کنار فرودگاه بین‌المللی در روت پروازی چنین خطایی صورت گیرد. یک خطای موردی عجیب و غریبی اتفاق افتاد، برای همه هم عجیب بود که واقعا می‌شود همچین چیزی؟ و لذا تا رفتند بازرسی و بررسی کنند و به نتیجه برسند، می‌بایست یک مقام مسئولی به ما اطلاع می‌داد که این اشتباه رخ داده است، بله یک تخمین‌هایی مخصوصا از روز پنج‌شنبه در ذهن ما بود، اما در عین حال آن مقام مسئول باید رسما به ما می‌گفت این شده یا نشده. کمی طول کشید.

رئیس شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: به اعتقاد من ممکن بود به یک صورتی این روند تسریع می‌شد، مثلا پنج‌شنبه غروب اعلام می‌شد به جای اینکه شنبه صبح اعلام شود، این لطمه زد، اما به نظر من تعمدی در کار نبود که به اعتماد مردم لطمه بزنند، همان نیروی مسلحی که برای ما در طول تاریخ افتخارات فراوانی را آفریده، آمد این اشتباه را به عهده گرفت، از مردم هم عذرخواهی کرد من هم اینجا از نحوه کار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ستایش می کنم. هم در موضوع شهادت شهید سلیمانی، پاسخ سریع و قاطعی به آمریکایی‌ها داد و هم در این اشتباه در اولین فرصت ممکن آمدند از مردم عذرخواهی کردند و به مردم اعتماد دادند که کاری خواهند کرد که چنین اشتباهی هیچ‌وقت ان‌شاء الله در تاریخ ایران رخ ندهد.

دکتر روحانی اضافه کرد: بنابراین نباید بگذاریم اینگونه حوادث به انسجام ما لطمه بزند و ما را از هم جدا کند، حزب، جناح و رقابت سر جایش خوب است موقع انتخابات با هم رقابت کنیم هر که برنده شد اهلا و سهلا به او تبریک بگوییم، کار ما تمام شد. برویم همه حمایت کنیم به آن فردی که برنده شده تا انتخابات بعدی. اشکال ما این است که در این داستان ما رقابت را ادامه می‌دهیم یعنی انتخابات هم که تمام می‌شود، باز رقابت را ادامه می‌دهیم و باز می‌خواهیم به مردم بگوییم شما اشتباه کردید، نه مردم اشتباه نمی‌کنند. می‌خواهیم به مردم بگوییم شما اگر به این آقای "الف" رأی دادید اشتباه کردید ما به شما گفته بودیم "ب" بهتر است. چرا شما الف را انتخاب کردید. انتخابات همین است. ممکن است، جناح ما و جناح شما یک نظری داشته باشد. این نظر را ما عرضه می‌کنیم به ملت. وقتی اکثریت قاطع مردم رأی دادند همه باید تسلیم شویم.

رئیس دستگاه اجرایی گفت: مشکل ما اینجاست بعضی از احزاب و گروه‌ها هستند که در برابر ملت تسلیم نمی‌شوند و باز هم ادامه می‌دهند. این اشکال کار ماست که باید آن را رفع کنیم، در قواعد بازی اشکالاتی داریم این را باید اصلاح کنیم شرایط ما یک شرایطی است که همه باید در کنار هم باشیم تا از این مسیری که امروز دشمنان برای ما سخت کرده اند ان‌شاء الله به خوبی عبور کنیم.

ج - لزوم حفظ وحدت و اتحاد در برابر آمریکا

دکتر روحانی در جلسه 30 بهمن هیات دولت تصریح کرد: چگونه باید آمریکا را پای میز مذاکره بکشانیم؟ راه آن وحدت و اتحاد و قدرت ما است. باید به آمریکایی‌ها نشان دهیم که توانمند و قدرتمند هستیم. باید نشان دهیم ملت ما ملت بزرگی است که، صبار و شکور است. بالاترین صبرها را دارد و بالاترین قدردانی را از مخلصین و خادمان خودش انجام می‌دهد. اگر ملتی صبار و شکور شد، آمریکا ناچار است سر تسلیم فرود بیاورد. اینکه آمریکا در طول یکسال گذشته ده‌ها پیغام برای ما فرستاده که با هم مذاکره کنیم، در این که تردید نداریم و در چند روزی که در نیویورک بودم 5، 6 پیام برای من آمد که آمریکایی‌ها می‌گویند بیایند با هم مذاکره کنیم. اگر شکست خورده ایم و اگر آمریکایی‌ها می‌گویند ایران تاب ندارد و این انقلاب نمی‌ماند پس برای چه این همه اصرار می‌کنید؟ به قول شما به طور طبیعی 2 ماه دیگر و 5 ماه دیگر این انقلاب از دست می‌رود پس چرا این همه التماس می‌کنید؟ چرا همه رهبران دنیا را واسطه کردید و همین امروز هم واسطه می‌کنید. پس معلوم است، ملت ما این قدرت را دارد که تحریم را بشکند، راه خودش را ادامه دهد، ما این کار را خواهیم کرد و این جزو وظایف ما است که این کار را انجام دهیم.

رئیس‌جمهوری افزود: قدرت‌نمایی، وحدت، اتحاد و تولید ما در بخش کشاورزی و صنعت کارهایی است که امسال محقق شده است و این را شعار نمی‌دهم. آمار کشاورزی و صنعت را در همین ماه‌های آخر امسال نسبت به پارسال نگاه کنید و خودرویی که همیشه با آن یک مقدار مشکل داریم و مردم ما با آن مشکل دارند، از لحاظ تولید خودرو الان 100 درصد و 140 درصد تولید رشد پیدا کرده است. پس دست روی دست نگذاشتیم، ننشستیم، سر غم به زانو نگرفتیم و شجاعانه ایستادگی کردیم تا در برابر آمریکا به پیروزی برسیم.

رئیس دستگاه اجرایی افزود: آمریکا چه موقع از تحریم دست برمی‌دارد؟ روزی که مأیوس شود، هر روز که آمریکا از اینکه فشار حداکثری دیگر جواب نمی‌دهد، مأیوس شد، به ناچار تسلیم می‌شود، پای میز مذاکره زانو می‌زند و ناچار است در برابر حق، حق را بپذیرد. اینها آمدند یک فرمانده بزرگ ما را شبانه و بزدلانه ترور کردند، آمریکا چه جواب داد. پاسخ آمریکا این بود که هم مجلس نمایندگان و هم سنا، اختیارات رئیس‌جمهوری را در زمینه جنگ با ایران محدود کرد. برای چه این کار را کرد؟ بخاطر ترور شهید سلیمانی. اینکه شما می‌بینید مجلس نمایندگان و سنا هر دو به محدودیت اختیارات رئیس‌جمهوری آمریکا و کاخ سفید و پنتاگون نسبت به ایران رای می‌دهند بخاطر این است که دیدند این کار غلط و نادرست بود. این کار امنیت آمریکایی‌ها را در منطقه کم و اختلاف را بیشتر کرد و ثبات را از بین برد.

دکتر روحانی گفت: اتفاقا آن روز اگر مشکلی در منطقه بود، می‌توانستند با واسطه‌هایی که داشتند با همکاری و همفکری با یک شخصیتی مثل شهید سلیمانی آنرا حل و فصل کنند اما امروز به جای شهید سلیمانی باید با 20 نفر حرف بزنند. کارتان آسان شد؟ کارتان سخت شد. شما دیروز با واسطه با این یا آن کشور با شهید سلیمانی حرف می‌زدید می‌توانستید خیلی از مسایل منطقه را حل کنید، حرف‌تان را برسانید و حرف طرف مقابل را دریافت کنید. حالا به جای شهید سلیمانی باید با 20 نفر حرف بزنید. کارتان سخت ومشکل‌تر شد. امنیت شما سخت‌تر شد. سربازان شما امروز ترس و وحشت بیشتری دارند.

رئیس دستگاه اجرایی تصریح کرد: راه آمریکا در این منطقه و نسبت به ایران غلط بوده است. امروز خود مجلس نمایندگان آمریکا و سناتورها در سنا، این را به یک زبان و بیانی می‌گویند. پس ما باید با ایستادگی و قدرت‌مان بتوانیم در برابر آمریکا به پیروزی برسیم. بدانیم روز 2 اسفند حضور و صف‌های پرشور ما آمریکا را عصبانی و ناراحت می‌کند. عدم حضور ما آمریکا را خوشحال می‌کند.

حتی باید مسأله را بالاتر از مجلس هم مد نظر قرار دهیم و آن جایگاه ایران در دنیای امروز و در برابر استکبار جهانی و برای آینده فرزندان مان است. ان‌شاء الله امیدواریم افتخار پنجم در سال 98 در دوم اسفند پای صندوق آراء توسط ملت بزرگ و هوشیار ما آفریده شود.

د - ارجحیت فضای علمی دانشگاه بر فضای سیاسی آن

رئیس‌جمهوری دوشنبه 28 بهمن در آیین تقدیر از برگزیدگان جشنواره بین المللی خوارزمی در خصوص فضای دوقطبی در جامعه تصریح کرد: می ترسم کم کم ساندویچ فروشی، بقالی ها و لباس فروشی ها هم دو قطبی شوند و یکی بشود این جناح و یکی آن جناح شود و هر کس این جناح است وارد این مغازه شود و هر کس آن جناح است وارد آن مغازه شود. من می ترسم میوه هم تبدیل به دوقطبی شود، پرتقال جناح راست، پرتقال جناح چپ، هر چیزی را در جامعه دوقطبی نکنیم. چه خبره؟ به چه سمت حرکت می کنیم؟ می خواهیم چکار کنیم؟

دکتر روحانی ادامه داد: قطب، حزب، جناح جای خودش را دارد، یک استاد خوب، استاد خوب است حالا حتی آن زمانی که ما دانشجو بودیم. البته چون یک مقدار در آن سالها شور انقلاب ایجاد شده بود بعضی از دانشجویان با بعضی از استادها خوب نبودند و با بعضی از استادها بهتر بودند. بعضی از استادها با انقلاب موافق بودند بعضی ها خیلی موافق نبودند من همان زمان با این حرف مخالف بودم که یک استاد وقتی سر کلاس می آید و می خواهد درس بگوید ما باید از دانش او استفاده کنیم از اول که نمی آییم حرارت سنج بگذاریم ببینیم تقوای او بالا یا پایین است، از اول که نمی آییم ببینیم اصل و نسب او را بررسی کنیم که مال چه نژاد و طایفه ای است. این عالم و استاد است باید از او بیاموزیم. کلاس برای آموختن است برای یاد گرفتن است. دانشگاه حتما باید کار سیاسی هم انجام بدهد اما اصل را نباید فراموش کنیم.

حجت‌الاسلام روحانی افزود: دانشگاه را ما برای علم و دانش درست کردیم والا یک کلوپ درست می کردیم یک مرکزی درست می کردیم به نام خانه احزاب، دانشجو به دانشگاه آمده باید علم بیاموزد و یاد بگیرد در عین حال در مسائل سیاسی هم حضور پیدا کند. در عین حال هم در انتخابات فعال باشد. همیشه دانشگاه های ما در ایام انتخابات از فعال‌ترین گروه‌ها در جامعه بودند. حضور شان در مسایل سیاسی وانتخاباتی بسیار خوب است و اشکالی ندارد، اما یادمان نرود آن نکته اول که ما دنبال علم و دانش رفتیم و علم و دانش را نباید تقسیم کنیم.

دکتر روحانی تصریح کرد: یک وقتی گفتم بعضی‌ها نقد کردند گفتم فیزیک اسلامی و شیمی اسلامی و غیراسلامی نداریم بعضی‌ها گفتند نه داریم. خوب شاید ما این چیزها را بلد نیستیم که چگونه می شود 2+2 در جناح راست 4 و در جناح چپ 6 بشود. 2+2 می‌شود 4 برای هر جناحی می‌خواهد باشد، فرقی نمی‌کند، علم، علم است. ریاضیات، ریاضیات است. در مورد همین خوارزمی، آثار علمی‌اش را نمی‌پرسیم، حتی مذهب‌اش را نمی‌پرسیم شیعه بوده یا سنی بوده، در مورد سعدی هم نمی‌پرسیم که او شیعه بوده یا سنی بوده، حافظ شیعه بوده یا سنی بوده؟ چه فرق می‌کند، آنچه مهم است از علم و دانش این بزرگمردان در تاریخ استفاده کنید. فضا را یک مقدار مناسب و آرام کنیم. از دو قطبی کردن فضا در همه موضوعات فاصله بگیریم و بگذاریم در علم و دانش پیشرفت شود. بحمدالله وضع ما خوب است و باید به آینده امیدوار باشیم امروز امیدوار هستیم اینکه تحریم‌ها و فشارها نتوانسته ما را بشکند و نتوانسته ما را عوض کند، این افتخار بزرگی برای ماست.

رئیس قوه مجریه گفت: خدا شاهد است در این یکسال و خرده‌ای کمتر رهبری در دنیا است که به من برسد و از ایستادگی و تاب‌آوری ملت ایران تجلیل نکند؛ همه رهبران غربی و اروپایی، همه‌شان برایشان جای تعجب و شگفتی است که یک ملت بزرگ و عظیم در برابر این همه فشار ایستادگی و مقاومت و در علم و دانش پیشرفت می‌کند. در دانش روز و در فناوری‌های نو پیشرفت‌های ما در همه زمینه‌ها قابل ملاحظه است؛ خود این متخصصین اتمی آژانس که برای بازدید می‌آیند، مدتی که یک مقدار آن تعهدات برجامی را کنار گذاشتیم و مراکز فناوری‌هایمان را آزاد گذاشتیم که دست‌شان باز باشد؛ اینکه در عرض یک سال توانستیم چند نوع سانتریفیوژ جدید تولید کنیم، گزارش آژانس را می‌خواندم خود اینها تعجب می‌کنند که ایران چگونه با این سرعت پیشرفت می‌کند.

دکتر روحانی خاطرنشان کرد: البته خداوند به ما ایرانی‌ها فرهنگ بلند داده که جای افتخار برای ماست، تاریخی بسیار بلندی را به ما داده است ما بیش از آنچه به جغرافیای‌مان افتخار کنیم به تاریخ‌مان افتخار می‌کنیم؛ خداوند اندیشمندان و دانشمندان و استعداد خوبی را به ما داده است؛ در این منطقه ما دمکراسی را در خاورمیانه در مشروطیت پایه‌گذاری کردیم؛ قبل از اینکه کسی در این منطقه پارلمان داشته باشد، ما پارلمان بوجود آوردیم و انتخابات درست کردیم و مردم را پای صندوق آراء آوردیم؛ یک ملت بزرگی هستیم؛ ملت اندیشمندی هستیم؛ البته نخوت و غرور هم نداریم و علم‌مان را در اختیار همه قرار می‌دهیم و از علم دیگران هم استفاده و بهره‌برداری می‌کنیم. اگر اینچنین شد، مسیر ما مسیری است که امروز می‌توانیم برای رفاه مردم و برای زندگی بهتر مردم تلاش کنیم و مشکلات جامعه‌مان را حل و فصل کنیم.

رویدادهای ناخوشایند سال گذشته

دکتر روحانی در یک هفته گذشته، بارها وقایع ناخوشایند طبیعی، سیاسی، اقتصادی و... را که طی یک سال گذشته برای کشورمان حادث شد مورد توجه قرار داد که در محورهای زیر قابل بررسی است.

الف - حوادث آبان ماه

دکتر روحانی در نشست خبری خود با خبرنگاران در روز 27 بهمن در پاسخ به سوالی در مورد تعداد کشته‌های حوادث آبان ماه گفت: در این حادثه البته رسانه های خارجی اغراق و مبالغه عجیب و غریب کردند و عددهای عجیب و غریبی اعلام کردند. البته یک عددی را اول اعلام کردند بعد به آنها چیزی گفته نشد و همینطور بالا بردند و روزانه 100 نفر 100 نفر بالا بردند تا از هزار هم عبور کرد. اینها کاملا نادرست و ناصحیح است و این ارقام از ابتدا هم گفته بودم که آنهایی که از نیروهای خودی بودند در این زمینه کاملا مشخص شود چراکه عده ای از اینها که کشته شدند از نیروهای خودی، بسیج، نیروهای انتظامی، مردم عادی و مردم عابر بودند و مورد هدف قرار گرفته اند و آنهایی که به هر حال جزء معترضین بودند و تخلف کردند یعنی به یک مرکز نظامی تهاجم کردند و مرکز نظامی از خود دفاع کرد که اینها تفکیک شود و به مردم اعلام می شود.

رئیس شورای عالی امنیت ملی افزود: آمار اینکه چند نفر کشته شدند در اختیار پزشکی قانونی کشور است و اگر برای پزشکی قانونی همه ابعاد روشن است که قاعدتا در این مدت باید روشن باشد، می توانند این مساله را اعلام کنند و مشکلی نیست ولی آمار واقعی آنچه تاکنون ما اطلاع داریم و به ما اعلام شده با آماری که در رسانه ها اعلام می شود خیلی خیلی فاصله زیادی دارد.

ب - حادثه سقوط هواپیمایی اوکراینی

دکتر روحانی در نشست خبری با خبرنگاران در پاسخ به پرسشی در مورد ابعاد سقوط هواپیمای اوکراینی و اینکه «چرا دولت آسمان کشور را کلییر نکرد و یا اینکه چرا جنابعالی برای بررسی موضوع درخواست تشکیل دادگاه ویژه دادید» گفت: در موضوع هواپیمای اوکراینی، حادثه صبح چهارشنبه اتفاق افتاد و ما هم صبح چهارشنبه و در واقع بعد از آن حادثه در دولت بودیم؛ آنچه در دولت مطرح شد، یک سانحه بود؛ یعنی آنکه وزیر راه آمد موضوع را مطرح کرد که یک سانحه بود و من هم در آن لحظه اول پرسیدم که این 737 مکس بود یا مدل دیگری بوده؟ که گفت من نمی دانم و گفتم مدلی است که در این مدت حادثه ساز هست یا نه مارک دیگری بوده که معلوم شد به هر حال آن مدل نبوده است. بعدازظهر آن روز شورای عالی امنیت ملی داشتیم، البته نه برای هواپیمای اوکراینی، برای مساله عین الاسد و عکس العمل های احتمالی آمریکا و این گونه مسائل.

دکتر روحانی ادامه داد: بعدازظهر چهارشنبه ساعت 3 تا حدود 5 و ربع الی 5 و نیم شورای عالی امنیت ملی داشتیم؛ در آن جلسه هم گرچه بحث هواپیما بحث اصلی ما نبود ولی آخر جلسه که مطرح شد باز هم مساله سانحه مطرح بود نه چیز دیگر؛ شب که رئیس‌جمهوری اوکراین با من صحبت کرد لحن او یک مقدار متفاوت بود و یک احتمالاتی را می داد یا اطلاعاتی را برخی از کشورها به او داده بودند و من هم شب با وزیر راه مفصل در این زمینه صحبت کردم که او باز هم می گفت این یک سانحه ای بوده و خبری نبوده است؛ به دلیل اینکه پدافند هوایی کشور می گفت شلیکی از طرف ایران صورت نگرفته است.

رئیس شورای عالی امنیت ملی افزود: پنجشنبه یک مقدار شبهات بیشتر شد؛ باز با مسوولین امر صحبت کردم، غروب پنجشنبه که با رئیس ستاد کل صحبت می کردم تقریبا این احتمال دیگر قوی بود؛ البته تیم بازرسی آنها هنوز گزارش نداده بود، ولی این احتمال قوی بود که این حادثه روی خطایی در پدافند صورت گرفته است؛ به ایشان گفتم که اگر شما همین طور فکر می کنید و به این نتیجه رسیدید، الان اعلام رسمی کنید که این خطا بود؛ گفت نه ما هنوز شبهاتی داریم و فردا در دبیرخانه شورای امنیت ملی جلسه ای داریم و آنجا بررسی و نهایی می کنیم؛ گفتم اگر شما شبهه ای دارید، آنجا بررسی شود.

دکتر روحانی ادامه داد: به هر حال مقامات مسوول باید به ما گزارش رسمی بدهند؛ آنها قبل از ظهر در شورای عالی امنیت ملی جلسه ای داشتند و بعدازظهر سوال کردم و تقریبا دیگر پاسخ آنها روشن بود که جمع بندی این است که یک خطای انسانی صورت گرفته و این در بعدازظهر روز جمعه بود. من گفتم اگر این چنین است اعلام کنید و گفتند ما داریم بیانیه آن را می نویسیم؛ ساعت 4 و نیم بعدازظهر رئیس ستاد کل فرماندهی نیروهای مسلح با من تماس گرفت و آنجا رسما به من اعلام کرد که این خطا صورت گرفته است؛ یعنی اولین لحظه ای که به طور رسمی به من اعلام شد سقوط هواپیمای اوکراینی ناشی از خطای انسانی بوده، ساعت 4 و نیم بعدازظهر جمعه بود و من همان لحظه هم گفتم که پس همین الان اعلام شود؛ گفتند باشد؛ بعد که دیدم اعلام نشد پرسیدم و دیدم در نهایت تصمیمی گرفته شده که جلسه شورای عالی امنیت ملی تشکیل شود.

دکتر روحانی ادامه داد: گفتم اگر چنین تصمیمی هست همین امشب تشکیل دهیم و جمعه شب جلسه شورای عالی امنیت ملی را تشکیل دادیم؛ آنجا بحث مفصل انجام و کاملا ابعاد قضیه روشن شد؛ بیانیه ای هم که ستاد کل آماده کرده بود در آن جلسه مطرح شد و تصمیم نهایی اتخاذ شد که رسما اعلام شود و مسوولیت را بپذیرند؛ ساعت دوازده دیدم اعلام نشده تعجب کردم؛ به هر حال صبح شنبه اعلام شد. می شد چند ساعتی یا لااقل مثلا شب جمعه این اعلام شود و یک مقدار این پروسه ها را تسهیل کنیم، اما اینقدر این خبر عجیب غریب بود که یک سیستم پدافندی جدا از کل شبکه پدافند یک جایی بوده بعد بدون اینکه هماهنگ شود یک تصمیمی اتخاذ کرده است؛ یک چیز خیلی عجیبی بود و واقعا آدم باورش نمی شد که چنین حادثه ای اتفاق افتاده باشد.

رئیس دستگاه اجرایی تصریح کرد: بنابراین کل ماجرا که ما کرونولوژی (سیر زمانی) آن را برای شما از اول تا آخر در این مصاحبه گفتیم این بود و الان هم مسیر را دنبال می کنیم؛ طبق مقررات بین المللی، عمدتا با اوکراینی ها راجع به مسائل هواپیما و مساله جعبه سیاه داریم صحبت می کنیم و امیدوارم مساله حل و فصل نهایی شود.

دکتر روحانی در مورد سوال خبرنگار مبنی بر اینکه کلییر شدن آسمان به عهده چه کسی بود هم تصریح کرد: آسمان ما باز است و همه هواپیماها به طور طبیعی رفت و آمد می کنند؛ به هر حال در یک شرایطی آسمان باید در یک بخشی و روتی بسته شود؛ اینجا باید هواپیمایی کشوری اعلام کند که این مسیر از این ساعت تا آن ساعت یا این روز تا آن روز یا هر چه که هست بسته است؛ معمولا دو تا مقام بیشتر نیست؛ یا هواشناسی کشور است که ممکن است یک شرایط فوق العاده جوی پیش بینی کند و بگوید این روت به این دلیل مثلا از این ساعت تا آن ساعت بسته شود و یا نیروهای مسلح هستند؛ یعنی ستاد کل نیروهای مسلح اعلام کند و بگوید این فضا بدلیل مانور، عملیات یا احتمال خطر جنگ یا هر چه هست بسته شود. دولت در این زمینه اصلا مسوولیتی برای کلییر کردن به عهده ندارد و این مسوولیت در مسائل امنیتی یعنی غیرمسائل طبیعی و هواشناسی و اینها مربوط به نیروهای مسلح می شود؛ در طول این 41 سال هم همین روال بوده؛ همیشه روال این چنین بوده است.

ج - بلاتکلیفی لوایح مرتبط با نظر گروه ویژه اقدام مالی

رئیس‌جمهوری یکشنبه 27 بهمن در نشست خبری با خبرنگاران داخلی و خارجی، در پاسخ به پرسشی در مورد اتمام مهلت گروه ویژه اقدام مالی به ایران برای تصویب قوانین مرتبط و تدابیر اتخاذی دولت در صورت بازگشت به لیست سیاه این سازمان تصریح کرد: دعای ما این است که ان شاءالله مجلس آینده که تشکیل می شود و مردمی که روز جمعه پای صندوق انتخابات می روند، مجلس و دولت بتواند با هماهنگی بیشتری با هم کار کنند و من به عنوان رئیس دولت برایم جای تاسف است که لوایح متعددی را که به مجلس دادیم برخی از آن در آنجا مورد بررسی قرار نگرفت، برخی مورد بررسی قرار گرفت مثل لایحه جامع انتخابات که ماهها دولت روی آن کار کرد و شاید بیش از یک سال وزارت کشور روی آن کار کرد و یک لایحه بسیار خوبی بود و دلمان می خواست آن لایحه ماهها پیش تصویب شود و این انتخابات هم اتفاقا بر مبنای آن لایحه برگزار شود اما متاسفانه آن کنار رفت و ما امروز می بینیم که با یک مشکلاتی مواجه هستیم. یا سه لایحه مهمی که برای مساله شفافیت، مساله تعارض منافع و مساله مبارزه با فساد دادیم که لوایح بسیار مهمی هستند که هنوز مورد رسیدگی نهایی هستند.

دکتر روحانی افزود: دو لایحه بسیار مهمی هم دولت به مجلس داد که همان پالرمو که مبارزه با جرایم سازمان یافته از لحاظ مالی است و لایحه دیگر هم الحاق کنوانسیونی برای مبارزه با مسائل مالی تروریسم بود. این دو را دولت تصویب و به مجلس داد، تقریبا در مجلس هم با این لوایح خوب برخورد شد و خوب هم مورد بررسی قرار گرفت و تصویب شد. در شورای نگهبان هم تقریبا در یک مورد که هیچ مساله ای نبود که می توانست حل و فصل شود، در یک موردی هم می توانست به هر حال با مجلس تفاهم و حل شود، متاسفانه به مجمع تشخیص رفت البته نه با روال معمولی که ما همیشه می شناختیم. روال معمول این است که یک لایحه ای دولت به مجلس می فرستد، مجلس بررسی و تصویب می کند و به شورای نگهبان می فرستد، شورای نگهبان اگر ایراد گرفت و مجلس آن ایراد شورای نگهبان را به مصلحت ندید و قبول نکرد آن وقت این لایحه یا قانون را به مجمع می فرستد که مجمع در مورد مصلحت درباره آن بین مجلس و شورای نگهبان داوری کند.

رئیس دستگاه اجرایی افزود: یک چیز دیگری اخیرا مرسوم شده که قدیم کمتر روی این روند بود و آن اینکه یک گروهی در مجمع به عنوان ناظر یا هیات نظارت یا هیات عالی نظارت، اینها بگویند این لایحه ای که دولت فرستاده یا حتی این را که مجلس تصویب کرده با مصوبات مجمع یعنی با سیاست های کلی که مجمع تصویب کرده، نمی خواند. این روند در قانونگذاری خیلی سابقه طولانی ندارد و این اواخر راه افتاده است. یعنی مجمع که بنا بود اختلاف شورای نگهبان و مجلس را حل و فصل و تمام کند خودش هم یک طرف دعوا شده است. الان در بعضی از موارد هم مجمع می گوید نه این را من قبول ندارم، شورای نگهبان می گوید من قبول دارم، مجلس می گوید قبول دارم، مجمع هم می گوید این جا با آن سیاست کلی که من قبلا تصویب کردم در منافات است. به هر حال به این صورت درآمده و این دو لایحه گرفتار این روند شده است. این لوایح لوایحی بوده که دولت به مجلس فرستاده و دولت آنرا قبول دارد. دولت مدتها روی این لوایح فکر و بررسی کرده و چارچوب های روشنی برای آن گذاشته که به مصلحت کشور است، مجلس هم آنرا به مصلحت دیده است حالا شورای نگهبان اینجا ایراد گرفته است.

دکتر روحانی تصریح کرد: امام (ره) یک بیانی دارد به نظر من خوب است حقوقدانها و محققین به آن مراجعه کنند در آغاز تشکیل مجمع قبل از اصلاح قانون اساسی، امام راحل آنجا می گوید که اگر یک چیزی را دولت گفت، مصلحت کشور است و لازم است و در کمیسیون مجلس رفت و کمیسیون مجلس هم همین تشخیص را داد و به پارلمان آمد و مجلس هم همین تشخیص را داد این برای مصلحت کافی است و نیازی به چیزی ندارد ولی برای احتیاط بیشتر من یک جمعی را تعیین می کنم که بین شورای نگهبان و مجلس اگر اختلاف است آنها نظر بدهند و حل کنند و این اصل تاسیس مجمع در بیانات امام است. بعدها در اصلاح قانون اساسی، جزء اصول قانون اساسی شد.

رئیس‌جمهوری اضافه کرد: من بسیار متاسفم از آنچه که امروز پیش آمده اما به نظر من دیگر از توان دولت خارج است یعنی اینقدر ما در این زمینه مکاتبه کردیم، اینقدر نامه نوشتیم، من حضورا چند بار خدمت مقام معظم رهبری صحبت کردم، ایشان صریحا به من فرموده من نسبت به لوایح دولت نظر مخالفی ندارم و بنابراین این لوایحی که دولت تایید کرده و رهبری با آن مخالف نبوده و گفته من نظر مخالف ندارم. ولی در مجمع در این پیچ و خم گرفتار شده است.

دکتر روحانی ادامه داد: اما اینکه گروه ویژه اقدام مالی چه نظری خواهند داد، چه مشکلاتی پیش می آید؟ به هر حال ما امیدواریم و همه تلاشمان را انجام می دهیم که به لیست سیاه برنگردیم و اگر هم چنین باشد باز دولت تلاش خود را ادامه خواهد داد. ما در لیست سیاه بودیم البته دولت یازدهم، این دولت بود که از لیست سیاه درآورد یعنی ما در لیست سیاه بودیم و کاری کردیم که از لیست سیاه درآورده و به تعلیق انداختیم که حل شود و به سمتی می رفتیم که حل نهایی شود. همین لوایح هم برای همین بود که حل نهایی شود. منتها متاسفانه باز داریم برمی گردیم والبته امیدواریم برنگردیم اگر هم برگشتیم ما باز همه توان مان را برای حل و فصل مساله به کار می گیریم.

حجت‌الاسلام روحانی تصریح کرد: البته در شرایط امروز روابط بانکی آنچنانی با دنیا نداریم که بگوییم برای ما یک مشکلی پیش می آید اما برای آینده مهم است به هر حال این شرایط بانکی که همیشه اینگونه نمی ماند ما باید از آن عبور کنیم وقتی از آن عبور می کنیم این موضوع خیلی مهم است چون مساله اف. ای. تی. اف مساله یک کشور، دو کشور نیست تقریبا همه کشورهای دنیا آنرا قبول کردند. همه هم تقریبا یا در لیست سفید هستند یا در لیست خاکستری و تنها یک کشور است که خارج است و در لیست سیاه است و آن کره شمالی است و ما هم در لیست سیاه بودیم که دولت یازدهم این را از لیست سیاه درآورد. ما ناامید نیستیم، امیدواریم باز هم آنهایی که مسوول این کار هستند تلاش کنند تا این مساله حل و فصل شود.

د - فعال شدن مکانیسم ماشه و پیش‌بینی تحولات پیش‌رو

رئیس جمهوری در نشست خبری روز 27 بهمن خود در پاسخ به پرسشی در خصوص مکانیسم ماشه، احتمال ارجاع پرونده به شورای امنیت و سرانجام مناسبات میان ایران و اروپا در خصوص برجام گفت: ظرف چند هفته آینده هیچ اتفاقی نمی افتد. آنچه که مورد بحث است اینکه در برجام تعهداتی ما داریم و تعهداتی هم طرف مقابل دارد، طرف مقابل عمدتا به خاطر خروج آمریکا از برجام و یک مقدار هم به خاطر بی عملی خودشان نتوانست تعهدات خود را انجام دهد. ما هم متقابلا ناچار شدیم تعهدات مان را در پنج مرحله کاهش دهیم. در واقع امروز ما در فعالیت هسته ای چه در زمینه تحقیق و توسعه و چه در زمینه غنی سازی به تعهد برجامی مقید نیستیم و کار خودمان را در چارچوب آژانس انجام می دهیم.

دکتر روحانی افزود: ابتدا سه کشور اروپایی بر مبنای بند 36 دنبال همین روند "تریگر" (ماشه) رفتند بعد ما برایشان استدلال کردیم که این روندی که شما انتخاب کردید نادرست است و با ماده 36 یا بند 36 در برجام نمی خواند. آقای بورل (مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا) که تهران آمد من به طور مفصل برایش توضیح دادم و استدلال کردم که چرا از لحاظ حقوقی شما نمی توانید از ماده 36 استفاده کنید و ذهن من این بود که لااقل او مخالفت نکرد و چیزی نگفت و علی القاعده، استدلال من را پذیرفت. به او گفتم که ماده 36 به روشنی می گوید که " 1+5 " باید این اقدامات را انجام دهند پس شما اول باید بروید آمریکا را به برجام برگردانید و بیاید داخل برجام تا 1+5 درست شود بعد آن وقت برویم ببینیم باید کجا برویم و او در این زمینه شوخی نداشت، من به او گفتم شما امروز نمی توانید از ماده 36 استفاده کنید ضمن اینکه استفاده از ماده 36 به نفع کسی نیست یعنی نه به نفع اروپاست نه به نفع ما و نه به نفع هیچ کس و آنها به خوبی می دانند پایان قصه چه خواهد شد. من در یک نامه صریح به سران اروپا نوشتم که پایان این قصه چه خواهد شد.

رئیس جمهوری افزود: بنابراین آنها به خوبی می دانند و به نظر من دنبال این قصه نخواهند رفت. آقای بورل هم در ملاقات با من گفت برای مدت نامعین ما این روند را تعلیق کردیم، یعنی برای طولانی مدت ما فعلا تعلیق کردیم تا بعدها با هم بنشینیم ببینیم باید چه کار کنیم بنابراین فعلا نه ماشه ای در کار است و نه در هفته های آینده حتی در ماههای آینده خبری خواهد بود، ما به فعالیت هسته ای خودمان البته زیر نظر آژانس ادامه می دهیم.

دکتر روحانی افزود: امیدواریم اروپایی ها بتوانند راه حلی پیدا کنند که ما بتوانیم با هم تفاهم کنیم آنها به تعهدات خودشان در برجام برگردند ما هم به تعهدات خودمان در برجام به طور کامل برگردیم. در این زمینه اروپایی ها کم و بیش قول هایی به ما داده اند که در این زمینه تلاش کنند، امیدواریم این روند بتواند به نتیجه برسد.

ه - شایعات در مورد استعفای رئیس‌جمهوری

دکتر روحانی در بخشی از نشست خبری با خبرنگاران داخلی و بین الملل در پاسخ به پرسشی در مورد شایعات استعفایش گفت: چه کسانی می‌گویند که من می‌خواهم استعفا دهم؟ استعفا به نظر من خیلی معنا ندارد؛ از آغاز انتخابات آمدیم و به مردم وعده‌ای دادیم و قولی به مردم دادیم؛ پای وعده و قول‌مان تا پایان، تا ساعت آخر ان‌شاء الله خواهیم ماند و تلاش می‌کنیم تا حد امکان آنچه به مردم وعده دادیم را اجرایی کنیم؛ هرچند ممکن است شرایط اقتصادی و فشار دشمن یک مقدار مشکلاتی را برای ما ایجاد کرده باشد.

دکتر روحانی افزود: هیچ وقت در ذهنم مسأله استعفا مطرح نبوده، البته شما مطرح کردید؛ این را بگویم ماه‌های اولیه‌ای که انتخابات برگزار شد، یک چیزی به دلایلی در ذهن من بود و من خدمت رهبری مطرح کردم و گفتم دولت آمده است و هنوز مراسم به اصطلاح تنفیذ و تحلیف انجام نشده بود. دولت آمده و می‌خواهد کار کند و شما اگر به هر دلیلی فکر می‌کنید دولت و یا فرد دیگری بهتر می‌تواند خدمت کند، آماده‌ام به راحتی کنار روم و ایشان به شدت این را رد کرد و فرمود به هیچ عنوان؛ دلم می‌خواهد تا روز و ساعت آخر شما به خدمت‌تان ادامه دهید و من هم حمایت می‌کنم. یکبار دیگر در سال 97 به دلایلی که الان نمی‌خواهم بگویم در دولت مباحثی که مطرح شد؛ دو مرتبه خدمت ایشان مطرح کردم، ایشان فرمود که من حتی اجازه نمی‌دهم دولت یک ساعت زودتر مسئولیت را؛ بحث ماه و هفته نیست؛ یک ساعت هم اجازه نمی‌دهم؛ دولت تا ساعت آخر باید کار خود را انجام دهد و من هم از اول نظرم همین بوده، الان هم نظرم همین است و دولت تا ساعت آخر کار خودش را انجام می‌دهد و به وظیفه خودش عمل می‌کند.

رئیس دستگاه اجرایی افزود: همه مردم هم تا امروز از نظام و از دولت حمایت کردند و دلشان می‌خواهد شرایط کشور بهتر شود؛ اگر شرایط بهتر می‌خواهیم همه باید از نظام حمایت کنیم؛ در عین حال اگر نقدی داریم، آن نقد را دلسوزانه مطرح کنیم، اشکال ندارد ممکن است جایی اصلاح نیاز داشته باشد؛ بنابراین این حرف و شایعه را قویا تکذیب می‌کنم؛ دولت پای مسئولیت و عهد خودش تا ساعت آخر خواهد ماند.

دستاوردهای دولت

بیان دستاوردهای مختلف در حوزه‌های مختلف علمی، اقتصادی، صنعتی، سیاسی و... از محورهای مورد توجه رئیس‌جمهوری در یک هفته گذشته است.

الف - سال سخت ولی موفقی را پشت سر گذاشتیم

دکتر روحانی یکشنبه 27 بهمن در نشست خبری با خبرنگاران داخلی و بین المللی با برشمردن حوادث سخت و تلخ یکسال گذشته در کشور، گفت: سالی که گذشت و رو به پایان آن هستیم مثل سال 97، سال پر ماجرایی برای مردم بزرگ ایران بود. در آغاز امسال با حادثه سیل بی سابقه در کشور که 25 استان را دربرگرفت و همچنین حوادث طبیعی دیگر مواجه بودیم. شهادت ناجوانمردانه سردار بزرگ شهید سلیمانی که تحمل آن برای همه مردم ما بسیار سخت بود و در عین حال حضور باشکوه مردم در مراسم تشییع این شهید نشان داد که مردم، مسیر و راهی که انتخاب کرده‌اند، به درستی ادامه خواهند داد.

رئیس‌جمهوری همچنین حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی که موجب تأثر همه مردم بزرگوار ایران شد و حادثه کرمان در مراسم تشییع سردار شهید سلیمانی که عده‌ای از عزیزان و هموطنان جان خود را از دست دادند را از دیگر حوادث تلخ امسال عنوان کرد و افزود: در برابر همه این حوادث سخت، مردم ما در طول سال 98 تا امروز و همچنین سال 97 ایستادگی و مقاومت بی‌نظیری را در برابر فشارهای خارجی از خود نشان دادند.

رئیس شورای عالی امنیت ملی تصریح کرد: برغم اینکه بدخواهان می‌خواستند ما امسال با شرایط غیرقابل تحمل مواجه شویم، خوشبختانه مشکلات ما امسال کمتر از سال گذشته است و با وجود اینکه شرایط در مجموع از سال گذشته سخت‌تر است اما همه شاخص‌ها از لحاظ اجتماعی، امنیتی و اقتصادی نشان می‌دهد که موضوع فشار حداکثری آمریکا را پشت سر گذاشته‌ایم. بی‌تردید آمریکایی‌ها امروز به این نتیجه رسیده اند که مسیر و استراتژی که انتخاب کرده بودند با محاسبه غلط بوده و نسبت به ملت بزرگ ایران تأثیرگذار نخواهد بود.

دکتر روحانی افزود: البته تحریم ها به طور طبیعی مشکلاتی را برای مردم بوجود می‌آورد و از این نظر ممکن است در زندگی مردم اثر داشته باشد اما این تحریم‌ها بی‌ثمر خواهد بود و ثمری برای دشمنان ما نخواهند داشت. آنها فکر می‌کنند که با فشار حداکثری می‌توانند در حال ضعف ما را پای میز مذاکره ببرند و تمام هدف آمریکا همین است که با فشار حداکثری درحالی که مردم در مسیر سختی فراوان و استیصال قرار گرفتند، دولت با ضعف در برابر میز مذاکره حضور پیدا کند اما این کار امکان ناپذیر است. ما با قدرت و توانمندی و با عزت در برابر دنیا سخن حق‌مان را به صراحت بیان می‌کنیم اما هیچگاه با ضعف پای میز مذاکره نخواهیم رفت.

رئیس‌جمهوری اظهارداشت: وقتی آمار را با 5 الی 6 یا 8 سال قبل این دولت یا سال‌های قبل این دولت مقایسه کنیم، می بینیم علی‌رغم تحریم و فشار، اولین بار است در تاریخ ایران اقتصاد بدون نفت را در سال 97 و 98 تجربه می‌کنیم. هیچ‌زمانی در تاریخ ایران هیچ دولتی اقتصاد بدون نفت را تجربه نکرده است، اما در سال 97 و بویژه در سال 98 اقتصاد بدون نفت را تجربه کردیم و دیدیم که کشور بدون نفت قابل اداره است.

دکتر روحانی ادامه داد: البته ممکن است پیشرفت‌های ما نسبت به اهدافی که دولت یازدهم و آغاز دولت دوازدهم و این دولت ترسیم کرده بود، کند شده باشد، اما وقتی آمار و ارقام را مقایسه می‌کنیم در بخش انرژی، نفت، گاز،‌برق، کشاورزی، گردشگری، شرکت‌های دانش‌بنیان، صنعت و معدن، خدمات و آموزش و سلامت، شرایط نسبتا مناسب است. با مقایسه آمار و ارقام با سال‌های قبل به خوبی درمی یابیم که اولا ملت ما تا چه حد فداکارانه در این 2 سال در صحنه بودند و ثانیا خادمان مردم و کارگزاران دولت در سراسر کشور تلاش و کوشش خودشان را به خوبی انجام دادند.

رئیس‌جمهوری تصریح کرد: سال آینده هم با همین توانمندی و قدرتمندی مسیر را ادامه خواهیم داد و بالاخره مثل گذشته روزی ما دشمن را مجبور خواهیم کرد که پای میز مذاکره بیاید کما اینکه مذاکرات‌مان در سال های 92 و 93 هم آنها بودند که پای میز مذاکره آمدند و از ما درخواست مذاکره کردند. البته امروز هم از ما درخواست مذاکره می‌کنند، اما باید به شرایط عادلانه برگردند تا این کار امکان‌پذیر باشد.

دکتر روحانی اظهار داشت: مسیر ما، مسیر ایستادگی، مقاومت و پیشرفت در سال آینده خواهد بود و آنها که برای سال آینده تبلیغ می‌کنند، تبلیغات نادرست می‌کنند؛ همانطور که در سال 97 تبلیغ کرده بودند ایران به تورم 3 رقمی می‌رسد و دیدیم در سال 97 چنین نشد و در 98 توانستیم آن را تا امروز در مسیر درستی قرار دهیم.

رئیس‌جمهوری ادامه داد: سال آینده هم این مسیر را ادامه خواهیم داد و رشد اقتصادی و مسیر کنترل تورم بهتر خواهد بود؛ پیام من این است که سال آینده سال خوبی خواهد بود و از مردم بسیار شریف ایران به خاطر ایستادگی آنان در روزهای سخت زندگی در برابر فشارهای دشمن تشکر می کنم.

ب - تلاش دولت برای کاهش مشکلات معیشتی مردم

رئیس‌جمهوری در کنفرانس خبری خود با خبرنگاران داخلی و خارجی که روز یکشنبه 28 بهمن برگزار شد، در مورد برنامه دولت برای برآورده کردن مطالبات معیشتی مردم و انتقاد از دولت به خاطر آنچه «کم توجهی» در این موضوع خوانده می‌شود گفت: اینکه مردم مشکل دارند، حتما همین طور است؛ مردم مشکل دارند. اینکه زندگی مردم طبق مراد و مطلوب شان نیست کاملا درست است و دلیلش این است که کشور ما با یک تحریم بی سابقه در تاریخ مواجه شده؛ یعنی نه تنها در ایران سابقه نداشته در دنیا هم تقریبا بی سابقه است که یک کشوری نتواند فعالیت بانکی در دنیا داشته و برای صادراتش این همه مشکلات داشته باشد؛ به ویژه در صادرات انرژی خود این همه مشکل داشته باشد. بنابراین وقتی فشار وارد می شود حتما تاثیرگذار است و نمی توانیم از اثرش فرار کنیم؛ به هر حال اثر دارد.

دکتر روحانی افزود: در سال 95 بالاترین رشد اقتصادی دنیا را داشتیم؛ یعنی 12.5 درصد رشد اقتصادی ما در سال 95 بوده که در دنیا اول بودیم؛ به دلیل اینکه شرایط، شرایطی بود که برجام اجرا شد و توانستیم روابط بانکی با دنیا برقرار کنیم؛ نفت ما یک مرتبه از یک میلیون بشکه به 2 میلیون 700 هزار بشکه صادرات رسید؛ این روشن است وقتی چنین می شود زندگی مردم هم خوب می شود؛ تورم تک رقمی است؛ رشد اقتصادی بالا می‌رود و زندگی مردم بهتر می شود. اینکه شما می گویید امروز دولت به اعتراض مردم گوش نمی کند، چرا ما که حتما گوش می کنیم؛ اگر گوش نکنیم حتما گوش ما ایراد دارد؛ حتما باید به اعتراض مردم گوش کنیم؛ به هر حال مال آنهاست و آنها ولی نعمت ما هستند و مشروعیت ما از آنهاست.

رئیس شورای عالی امنیت ملی افزود: البته در موضوع بنزین باید یک جایی یک وقت مناسبی توضیح بدهم که اگر گرانی بنزین باعث شد، چرا صبح، ظهر و عصر جمعه خبری نبود؛ از وقتی که عده ای شکاف حاکمیتی را آغاز کردند و از شب شنبه شروع شد؛ همیشه وقتی می خواهند برای بنزین اعتراض کنند، همان لحظه اول که گران می شود انجام میشود؛ الان کاری به آن ندارم؛ اینکه دولت در برابر این فشارها چه کار کرده؛ اولا در موضوع بنزین امروز دولت یک ریال از پول بنزین را برای مخارج دولت استفاده نمی کند و کل اضافه درآمد بنزین به مردم داده می شود؛ یعنی به آن 60 میلیونی داده می شود که اعلام شد؛ دوم اینکه شما آمار را ببینید، آمار تورم نقطه به نقطه در چند ماه پیش ما چقدر بوده؟ 52 بوده، امروز چند است؟ همین ماه اخیر که مرکز آمار اعلام کرده 26 درصد یعنی 52 شده 26؛ تورم 12 ماهه در آخرین آمار 38 شده است؛ پس چه کسی این کار را کرده؟ دولت این کار را کرده، مردم این کار را کردند.

دکتر روحانی تصریح کرد: اینکه بخش کشاورزی ما رشد پیدا کرده یعنی کشاورزان فعالیت می کنند و دولت هم کمک می کند؛ اینکه در بخش صنعت کار فعال شده، یعنی صنعتگران این کار را می کنند و دولت هم کمک می کند؛ اینکه می‌گوییم ناکارآمدی، یعنی چه؟ در شرایط تحریم کار این دولت را با دولت های دیگر مقایسه کنیم؛ اینکه آسان است و مشکل نیست؛ در زمینه سلامت بیایید مقایسه کنید؛ در صنعت، پتروشیمی و گاز مقایسه کنید؛ همین امروز اعلام شد که مصرف گاز در این روزها در ایران 600 میلیون متر مکعب در روز است؛ قبل از این دولت، کل تولید ما 620 میلیون متر مکعب بوده، الان رسیدیم به نقطه‌ای که می‌توانیم اداره کنیم. اینکه آخر امسال تولید گاز از حدود 620 میلیون متر مکعب به هزار میلیون متر مکعب می‌رسد یعنی دولت ناکارآمد است یا کارآمد است؟ اینکه پتروشیمی تا پایان دولت 2 برابر می‌شود؛ یعنی 56 میلیون تن پتروشیمی اوایل دولت یازدهم در آخر این دولت 100 میلیون تن می‌شود؛ یعنی 2 برابر می‌شود.

حجت‌الاسلام روحانی افزود: اینکه بنزین بیش از 2 برابر شده است و در گازوئیل این خودکفایی‌هایی که حاصل شده و این تحولاتی که در بحث سلامت، روستاها، در همه بخش‌ها ایجاد شده؛ این کلمه ناکارآمدی که دوستان رقیب ما بکار می‌برند، به اعتقاد من جمله دقیقی نیست؛ آنها باید به ما کمک کنند؛ در شرایطی که در فشار آمریکا و بین‌المللی که مسبب‌اش آمریکایی هستند و به ما وارد می‌شود، آنها باید امروز بیشتر کمک کنند و ما را یاری کنند؛ حتما دولت، مجلس و قوه قضائیه‌ی تنها، موفقیت‌اش کم خواهد بود؛ هر سه باید در کنار هم باشیم.

ج - اقدامات دولت برای کنترل نقدینگی

دکتر روحانی در کنفرانس خبری خود با خبرنگاران، در خصوص اقدامات دولت برای کاهش نقدینگی تصریح کرد: اینکه برخی می‌گویند نقدینگی 25 درصد بوده، این، متوسط 50 ساله است در سالهایی هم نقدینگی 27 و 28 درصد بوده است و در دولت قبل هم این رقم ها را داشتیم و این به طور متوسط در 50 سال، 25 درصد است.

دکتر روحانی تشریح کرد: نقدینگی همیشه خیلی بد نیست یعنی گاهی بدی های آن فرق می‌کند ممکن است نقدینگی مشکلاتی را درست کند. بانک مرکزی اعلام کرده که نقدینگی 28 درصد از متوسط بالاتر است یعنی سه واحد درصد بیشتر است و این بر مبنای افزایش خالص ذخایر بانک مرکزی است. اگر علتش را ضمیمه کنیم آن وقت این نقدینگی، نقدینگی بدی نیست یعنی اگر بانک مرکزی می خواهد ذخایر خود را بالا ببرد ناچار است ریال بدهد. به هر حال هر چه آنجا دلار اضافه کند باید این دلار را از دولت یا هر کس دیگر بخرد و آنجا اضافه کند.

دکتر روحانی افزود: لذا می گوید بر مبنای افزایش ذخایر خالص بانک مرکزی، نقدینگی بالا رفته است و این نقدینگی بدی نیست. نقدینگی اگر برای خالص دارایی های بانک مرکزی باشد مشکلی را ایجاد نمی کند و مبنای این 3 درصد این است البته من رقم و عدد ریز آن را هم می دانم که این 3 درصد چطور بوجود آمده است. به نظر من مشکلی نیست البته این حرف درست است که ما همیشه باید تلاش کنیم برای اینکه نقدینگی را کنترل کنیم. نقدینگی را عمدتا یا بدهی دولت درست می کند، دولت وقتی بدهکار می شود یا بانک مرکزی طلبکار می شود و یا بانکها درست می کنند. بانکها اضافه برداشت می کنند و این به مشکل نقدینگی تبدیل می شود.

رئیس‌جمهوری افزود: البته یک مقداری نقدینگی طبیعی است شما ثروتی دارید به طور طبیعی این ثروت را در سال آینده بخواهید محاسبه کنید 20 درصد، 22 درصد بیشتر می شود. اگر 20 درصد سود سود بانکی می دهید نقدینگی20 درصد بالا می رود و اگر به مردم با بالای 20 یا 23 درصد تسهیلات می دهید، نقدینگی هم به همان نسبت بالا می رود. بنابراین نقدینگی به طور طبیعی بالا می رود و هیچ وقت نیست که بگوییم نقدینگی بالا نرود و در یک حدود20، تا 25 درصد هم طبیعی به نظر می آید. البته با متوسطی که داریم بله کمی نقدینگی بالا رفته است ولی دلیلش دلیل بدی نیست چون خالص نقدینگی بانک مرکزی بالا رفته است بنابراین اشکال آنچنانی وجود ندارد ولی اصل صحبت شما درست است که ما باید برای کنترل نقدینگی همیشه تلاش کنیم.

د - دستاوردهای اقتصادی دولت

حجت‌الاسلام روحانی روز دوشنبه 28 بهمن در آیین تقدیر از برگزیدگان جشنواره بین المللی خوارزمی گفت: آمار ماههای اخیر نشان می دهد امسال در کشاورزی رشد ما بسیار خوب بوده؛ از اول سال از همان فصل اول هم رشد بسیار خوبی داشته است؛ صنعت که حالا فصل های اول وضعش خوب نبوده در فصل سوم دارای رشد است؛ خدمات ما کمی پایین است که باید جبران شود. در همین شرایط می بینیم که داریم به سمت رشد و توسعه حرکت می کنیم؛ امسال و در پایان سال همه ویژگی ها نشان می دهد که رشد اقتصادی بدون نفت مثبت و حتی بالای یک خواهد بود؛ البته رقم دقیق آن در ماههای اول سال آینده باید مشخص شود، اما از رشد منفی جدا شدیم؛ اگر نفت را کنار بگذاریم، در اقتصاد بدون نفت توانستیم به رشد مثبت برسیم؛ توانستیم شاخص ها را در مسیر درست قرار دهیم.

دکتر روحانی تصریح کرد: حالا نمی خواهم این دولت را با دولت قبلی مقایسه کنم؛ در دولت قبل علیرغم اینکه ما در سال 90 ، صد میلیارد دلار پول نفت داشتیم؛ در سال 1390، 100 میلیارد دلار درآمد نفتی بود؛ علیرغم آن شرایط و بالاترین فروش نفت که قیمت نفت در بالاترین سطح خود در آن سالها بود، اشتغال خالص ما در سال در اوایل 92 و آخر 91 کمتر از 10 هزار نفر بود؛ باورتان می شود؟ اشتغال خالص یعنی آن کسی که مشغول به کار شده و آن کس که بیکار شده هیچی به هم بدهند؛ اشتغال خالص 9 هزار و خورده ای حدود 10 هزار اشتغال؛ در طول این 6 سال، 3 میلیون و 600 هزار اشتغال خالص داریم؛ چون دستگاه تبلیغات نداریم؛ مردم وضع شان خیلی بد است، بله مردم وضع شان خوب نیست، مردم در فشار هستند، قبول دارم؛ اما بین این 6 سال و 6 سال قبل، بین این 8 سال تا پایان دولت با 8 سال قبل یک مقایسه ای بکنیم؛ اشتغال را چه کسی درست کرده؟ مردم، کشاورزان، مهندسین و صنعتگران درست کردند؛ آنهایی که در بخش گردشگری دارند تلاش می کنند، درست کردند؛ در بخش خدمات درست کردند؛ مردم درست کردند.

رئیس شورای عالی امنیت ملی افزود: به این مردم و شرکت ها افتخار کنیم. در شرکت های دانش بنیان فقط 300 هزار شغل در این 6 سال درست شد، در این شرکت های دانش بنیان بیش از 40 هزار فارغ التحصیل دانشگاه وارد شده است و در این چند سال 1500 متخصص از خارج از آنهایی که در دانشگاههای برتر درس خواندند، جذب شده است و اینها همه افتخارات ما است. این همه آمار و ارقام ما است و به ما نشان می دهد که می توانیم با وحدت، اتحاد و کنار هم بودن به خوبی در این شرایط سخت هم بتوانیم به نقاط بسیار ارزشمند برسیم و بتوانیم برای مردم هم رفاه و هم افتخار علمی بیافرینیم. برای شما آرزوی موفقیت می کنم.

ه - دستاوردهای دولت در حوزه علمی

رئیس‌جمهوری دوشنبه 28 بهمن در آیین تقدیر از برگزیدگان جشنواره بین المللی خوارزمی تصریح کرد: امروز یکی از افتخارات در جامعه ایران و در جامعه بعد از انقلاب‌مان، آمار علم و دانش است؛ یعنی اگر مقایسه کنیم با 41 سال پیش می‌بینیم پیشرفت جامعه از لحاظ تعداد دانش‌آموز، دانشجو،‌مراکز پژوهشی و علمی، مراکز فناوری، پردیس‌ها، پارک‌های علم و فناوری، مداوم در حال سرعت یافتن است. در طول این مدت مشاهده می‌کنیم که ایران در مسیر رشد و علم و دانش حرکت قابل قبولی را پیدا کرده است، همه آمار و ارقام نشان می‌دهد که وضع ما امسال از 2 سال و 4 سال پیش بهتر است. وزیر محترم علوم آقای دکتر غلامی آماری اوایل بهمن امسال نامه‌ای فرستاده بود و گزارشی داده بود و قسمت کمی از این گزارش را برای شما می‌خوانم ببینید که در آمار و ارقام واقعیت حرکت ما در مسیر پیشرفت و تعالی است.

دکتر روحانی گفت: (وزیر علوم) می گوید شاخص جهانی کشور در نوآوری از آغاز دولت یازدهم از 120 به رتبه 65 در پایان سال 97 رسیدیم و ارتقاء پیدا کردیم که این روند تداوم دارد به گونه‌ای که در سال 98 به 61 رسیدیم یعنی ارتقاء 59 پله، یک آمار افتخار آفرینی برای ما است و الان یک معیار برای اینکه بگوییم دولت تدبیر و امید موفق بود یا نبود. حالا تحریم، فشار و مشکلات بود و هر چه می‌خواهد باشد که البته اگر شرایط تحریم نبود، بی‌تردید شرایط بهتری داشتیم اما در عین حال در شرایط فشار و تحریم هم راه را گم نکردیم و مسیر را درست پیمودیم. اینکه توانستیم در طول این 6 سال، 59 پله در نوآوری ارتقاء پیدا کنیم معنایش این است که مسیر انقلاب، مردم و دانش‌پژوهان صحیح و درستی بوده است.

رئیس شورای امنیت ملی تصریح کرد: بعد می‌گوید تعداد پارک‌های علم و فناوری در این مدت از 36 در سال 93 به 43 در سال 98 رسیده است پس این هم برای ما قابل قبول است که در طول چند سال از 36 به 43 در تعداد پارک‌های علم و فناوری رسیدیم. در آمار بعدی می‌گوید تعداد واحدهای فناوری‌های مستقر در مراکز فوق از 3 هزار در سال 92 به 7 هزار و 764 در سال 97 رسیدیم و بیش از 1625 واحد فناوری به کسب رتبه دانش‌بنیان نایل شدند که این آمار نشان می‌دهد مسیر، مسیر پیشرفت است و مسیری است که به جلو می‌رویم و در همین سال‌های این همه سختی و فشار به نظر من این افتخارآمیز است.

حجت‌الاسلام روحانی ادامه داد: در شرایطی که این همه مشکلات برای دانشگاه‌ها، مراکز علمی، مواد اولیه و برای دسترسی ما حتی به برخی از سایت‌ها مشکلاتی بوجود آمده است اما حرکت و رشد، حرکت قابل قبول است. اینکه در علم و فناوری از 21 به 16 رسیدیم به معنای آن است که حرکت ما حرکت سریع در مسیر رشد و علم است که در رشد علمی ما جزو اولین ها در دنیا هستیم و معنایش تحرک قابل قبول دانشگاهها و مراکز علمی ما است.

رئیس دستگاه اجرایی افزود: برای من بسیار خوشحال کننده بود که همین اخیرا وزیر صنعت نامه ای برای من نوشته بود که ما در اواخر سال 97 و در سال 98 مجموعا یک میلیارد و 200 میلیون یورو از قطعاتی که قبلا در بخش صنعت وارد می کردیم، امروز به خودکفایی رسیدیم و در داخل تولید می کنیم. خیلی برای ما مهم است که ما در ظرف 2 سال بیش از یک میلیارد یورو از آنچه که ما از خارج نیازمند بودیم و وارد می کردیم امروز در داخل خودمان می سازیم. وزیر سلامت ما که حالا من اسم این وزارتخانه را آسان تر کردم و به جای بخش درمان و آموزش و همه اینهایی که کنار هم می چینیم، بهداشت، درمان، آموزش پزشکی اگر وزارت سلامت کنیم به هر حال راحت تریم و وزیر سلامت اعلام می کند و می گوید در یک سال گذشته 500 میلیون دلار واردات دارویی و تجهیزات پزشکی ما کمتر شده و همین مقدار در داخل می سازیم. پس بنابراین ما این توانمندی را داریم. برای اینکه این توانمندی را افزایش دهیم البته اولین مساله، مساله امید جامعه ما به آینده و فضای مناسب در دانشگاهها است. اگر فضای دانشگاه علم باشد و فضای تنازع نباشد و علم را تقسیم نکنیم. علم و هنر و همه چیز در جامعه ما را نمی شود دوقطبی کرد.

و - دستاوردهای دولت در حوزه‌های صنعتی

رئیس‌جمهوری دوشنبه 28 بهمن در آیین تقدیر از برگزیدگان جشنواره بین المللی خوارزمی تصریح کرد: در این چند ماه اخیر 2، 3 مرکز رفتم با اینکه به طور مداوم آمار و اطلاعات روزانه را می‌گیرم؛ برای من بسیار جالب توجه بود؛ در یک مرکزی رفتم که کامیون را می‌ساختند و اخیرا تکمیل کردند با نام جدید ایرانی؛ تمام این کامیون ایرانی است؛ یعنی موتورش، تمام قسمت‌ها، اتاقش، تمام این کامیون ایرانی از اول تا آخر است؛ یک جاهایی از یک شرکت‌هایی استفاده و بهره‌برداری کردند. این جای افتخار دارد که ما در شرایط تحریم و فشار توانستیم روی پای خودمان یک خودروی سنگین را درست کنیم.

دکتر روحانی افزود: در بخش توربوفن، مرکزی را در جنوب بازدید کردیم که امروز تامین کننده فن‌های بزرگ مورد نیاز بخش نفت و گاز است و در داخل به طور کامل تولید می‌شود که این در سال‌های پیش نبوده است و ما امروز رسیدیم. اتفاقا وزیر نفت که در این زمینه وسواس دارد همراه من بود و من از او سوال کردم و گفتم اینها در ایستگاه‌های پمپاژ فشار که استفاده می‌شود، با نوع خارجی متفاوت است که گفت نه و همان کارکرد را دارد و با همان کیفیت است. این جای افتخار برای ما است. چه کسی این کار را کرد؟ عالمان، دانشگاهیان، اساتید، دانشجویان و مراکز علمی و فناوری ما این کار بزرگ را انجام دادند.

رئیس دستگاه اجرایی خاطرنشان کرد: در پتروشیمی هر روز در حال افتتاح هستیم و تا آخر این دولت ان‌شاء الله 18 پتروشیمی و 18 مجتمع دیگر افتتاح خواهد شد و سالانه مرتب افتتاح می‌شود، جز قسمت‌های کمی همه این ساختمان عظیم و این تأسیسات عظیم به دست ایرانی‌ها و دانشمندان ما درست می‌شود و این کار، کار عظیمی است. در بخش بیوتکنولوژی کار بزرگی انجام می‌دهیم. در بسیاری از داروها روی پای خود می‌ایستیم. در هوا و فضا، قدم‌های خوبی امروز برداشتیم و در دولت قبلی ما در یک سطحی در فضا کار می‌کردیم، مثلا سطح 250 کیلومتر و الان درارتفاع آن مشکلی نداریم و بالای 500 کیلومتر رفتیم و در این هم موفقیت‌های بسیار خوبی داشتیم.

و - دستاورد دولت در توسعه دانش‌بنیان‌ها و پارک‌های علم و فناوری

رئیس‌جمهوری دوشنبه 28 بهمن در آیین تقدیر از برگزیدگان جشنواره بین المللی خوارزمی گفت: یکی از راه‌های تشویق دانشجویان و محققین همین جشنواره‌ها است و راه‌های متفاوتی برای اینکه دانشجویان را به فناوری تشویق کنید، وجود دارد. همین پارک‌های علمی محیط بسیار مناسبی را برای فناوری درست کرده است و این کارخانه نوآوری که افتتاح شد، قدم بسیار مهمی بود و استان‌های دیگر هم این کارخانه نوآوری را افتتاح می‌کنند. کاری که شرکت‌های دانش‌بنیان انجام می‌دهند و شتاب‌دهنده‌ها که کار را تسهیل می‌کنند و شرکت‌های شتاب‌دهنده‌ای که همه کار را برای حرکت آماده می‌کنند. امروز در بسیاری از استان‌ها دنبال این هستند که این کارخانه فناوری و نوآوری را بوجود بیاورند. این کار بسیار عظیم و بزرگی است و ما باید به انحاء مختلف تشویق کنیم.

دکتر روحانی افزود: ما در آغاز این دولت 1625 واحد فناوری داریم که به کسب رتبه دانش‌بنیان رسیدند و بعد می‌گوید سال 92 فقط 11 شرکت بودند که حائز این رتبه بودند. از 11 شرکت در این چند سال به 1625 شرکت رسیدیم و معنی آن این است که در مسیر تحول قرار داریم. همه آمار و ارقام این را می‌گوید و چون دستگاه‌های تبلیغاتی دولت ما چند نوع محاصره دارد که یک محاصره آمریکا است. در داخل هم مداوم. یک محاصره، محاصره تبلیغاتی است. واقعیت‌ها را نمی‌گویند. همین آمار را به مردم بگوییم که اول این دولت 11 شرکت بوده و الان 1625 شرکت شده است.

ز - اقدام مهم دولت در شکستن تحریم‌های آمریکا

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن وحانی در جلسه چهارشنبه 30 بهمن هیات دولت خاطرنشان کرد: مساله بسیار مهم دیگر شکستن حصر ایران و شکستن تحریم است. تحریم یک عمل تروریستی و ظالمانه علیه ملت ایران است و هیچ کس هم نمی تواند بگوید که تحریم اثر ندارد. اینکه گفته شود تحریم هیچ اثری ندارد و دولت باید قوی باشد، این به معنای تنزیه آمریکا و بالاترین حمایت از آمریکا است. آن کسی که می گوید تحریم اثر ندارد یعنی حامی آمریکا است یعنی از آمریکا حمایت می کند و می گوید آمریکا کار بدی نکرده و کار خوبی کرده است و تحریم هم اصلا در زندگی اثر ندارد و ما باید کار کنیم. این حرف، هم دروغ و هم خلاف واقعیت است و هم حمایت از آمریکا است. تا ما درد را نشناسیم، درمان را نمی توانیم بشناسیم و اگر کسی دستش درد می کند، پایش را درمان کنیم، این دست خوب نمی شود. باید بشناسیم که درد کجا است و همانجا سراغ درد برویم و آن را درمان کنیم.

دکتر روحانی افزود: تحریم یک کار تروریستی آمریکایی، علیه ملت بزرگ ایران است. اکنون گروهی آنجا حاکم شدند که از گذشته هم با ایران بد بودند و امروز قدرت را در اختیار گرفته اند، اسرائیلی ها و ارتجاع منطقه هم آنها را حمایت کردند واین فشار را به مردم ایران آوردند. در برابر این فشار چه اقدامی باید بکنیم؟ اگر کسی بگوید تحریم را نمی شود به هیچ قیمتی شکست و در برابر تحریم باید تسلیم شویم، این حرف نادرست است. چطور است که در سال 92 و 94 توانستیم تحریم را بشکنیم؟ مگر ایران تحریم نبود پس چطور تحریم را شکستیم؟ یک بخش تحریم را در سال 92 شکستیم و بخشی از آن را هم در 94 شکستیم.

رئیس‌جمهوری افزود: اینکه صادرات نفت ما یکدفعه از 900 هزار بشکه به نزدیک 3 میلیون بشکه رسید، بخاطر این بود که تحریم را شکستیم، همه اجناس ما در بندرگاه های غربی و غیر غربی مانده بود و به خاطر تحریم نمی آمد، پالایشگاه و بسیاری از مراکز بزرگ پتروشیمی و مراکز گاز کشور راه نمی افتاد، اما راه افتاد و این تحریم شکسته شد. ما توانستیم با تمام بانک های بزرگ شرق و غرب برای اعتبار اقدام کنیم ودر موردی، 5 میلیارد از یک کشور اعتبار گرفتیم و از برخی کشورهای دیگر هم همه مقدمات آن آماده شد و شرایط تغییر کرد و همه شرکتها برای سرمایه گذاری در ایران صف بستند.

دکتر روحانی افزود: حالا شما بگویید همه اینها چشم بندی است، اینکه در سال 95 رشد اقتصادی ما بالاترین رشد اقتصادی دنیا شد که دیگر چشم بندی نیست. کار بزرگی انجام شد. اینکه تحریم های سازمان ملل برداشته شد، اینکه معضل بزرگ ما با آژانس بین المللی اتمی برداشته شد، همین امروز هم علیرغم همه کارهایی که آمریکا کرده باز هم در برابر برجام ناتوان است.

رئیس شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: اینکه یک دادگاه بین المللی علیه آمریکا رای می دهد و به آمریکا می گوید تحریم تو غلط است، نشان این است که هنوز این توافق زنده است. اینکه آمریکا همه تلاش خود را در شورای حکام می کند که ما را محکوم کند و حریف نمی شود این به معنای آن است که آن توافق هنوز زنده است. اینکه از حالا برای ماههای بعد ترسیدند که برجام چه شرایطی پیش می آورد به معنای زنده بودن این توافق است. اینکه آمریکا نتوانست بعد از آنکه از این توافق خارج شد در سازمان ملل، در مجمع عمومی و در شورای امنیت علیه ما اقدامی کند از لحاظ سیاسی و حقوقی شکست خورد در شورای حکام هم شکست خورد و این نشان می دهد که ملت ما این توان را دارد.

حجت‌الاسلام روحانی خاطرنشان کرد: پس ما یکبار تحریم را شکانده‌ایم، اگر کاری نمی‌کردیم، می‌گفتیم قادر نیستیم یک ابرقدرتی مثل آمریکا غلطی انجام داده ما هم در برابر آمریکا کاری نمی‌توانیم بکنیم ولی اتفاقا می‌توانیم آمریکا را از کار غلطی که انجام داده پشیمان کنیم. یکبار پشیمانش کردیم و به زور پای میز مذاکره آوردیم و او سندی که دلش نمی‌خواست و دوست نداشت را امضاء کرد. باز هم باید این کار را بکنیم.

سیاست خارجی

سیاست خارجی هم از دیگر محورهای مورد توجه رئیس‌جمهوری در یک هفته گذشته بود که در محورهای ذیل قابل بررسی است.

الف - ایده‌های ایران برای حل بحران سوریه

دکتر روحانی در کنفرانس خبری خود با خبرنگاران خارجی و داخلی در 27 بهمن در پاسخ به پرسشی در مورد ایده‌های ایران برای حل بحران سوریه گفت: روند سوچی یک روند بسیار مهمی از لحاظ سیاسی است و از زمانی که شروع شده در سطوح مختلفی که این مذاکرات در منطقه ما وجود داشته یک روند موفقی داشته است، حتی در سطح سران 3 کشور هم بوده و باز هم این سطح سران ادامه خواهد یافت. به نظر من ما نباید توافق و روند سوچی را کنار بگذاریم و من خیلی دلم می‌خواهد که دولت ترکیه هم به همان توافقاتی که با هم داشتیم احترام بگذارد. آقای اردوغان در همه جلسات به صراحت بر دو نکته تأکید کرده‌اند و اولا اینکه یکپارچگی‌، انسجام و وحدت سوریه حفظ شود و اینکه همه سرزمین سوریه باید تحت حاکمیت دولت سوریه باشد و دوم هم مبارزه با تروریسم بوده که مورد توافق همه ما بوده و امیدواریم هر دو را ما ادامه دهیم.

دکتر روحانی افزود: ادلب یک استانی از سوریه است و ما باید با تروریسم آنجا و تروریست‌ها بجنگیم، اینکه ترکیه مدعی است این جنگ منتهی می‌شود عده‌ای وارد خاک ترکیه شده و پناهنده شوند، این دلیل نمی‌شود. یعنی یک کشوری نمی‌تواند از حاکمیت و سرزمین خودش و از مبارزه به حق خودش بگذرد به دلیل اینکه وقتی می‌خواهد با تروریست‌ها مبارزه کند، یک عده‌ای ممکن است پناهنده شوند. بعدا وقتی امنیت برقرار شد همه برمی‌گردند. دیگران در این زمینه به ترکیه کمک کنند. راهش این نیست که آن مسیر را فراموش کنیم امیدوارم بتوانیم باز هم همکاری سه کشور را برای سوریه در روند آستانه ادامه دهیم.

ب - تغییر دولت در آمریکا، تاثیری در مواضع ایران ندارد

رئیس‌جمهوری یکشنبه 27 بهمن در نشست خبری با خبرنگاران داخلی و بین المللی در پاسخ به این پرسش که آیا آقای ترامپ در صورت پذیرفته شدن به عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا برای دور بعدی فشارهایش را به ایران بیشتر می‌کند یا اینکه قبل از آن دوره امکان دستیابی به یک توافق یا یک گشایش در فضای موجود وجود دارد، تصریح کرد: این سوال را بیشتر از آن طرف باید بپرسید. برای ما فرقی نمی‌کند که چه حزبی در آمریکا حاکم باشد. آنچه برای ما مهم است منافع ملی کشور خودمان است، شما می‌دانید در آمریکا دو گروه از اول بودند و الان هم هستند یک گروه معتقد بودند که با فشار به ایران، ایران را می‌توانیم به آن مسیری که دلخواه مان است، وادار کنیم. گروه دیگری هم معتقد بودند، ایران قدرتمندتر از این حرف‌هاست و باید برویم با ایران تفاهم کنیم.

این گروه دوم همان دولت قبلی بود که معتقد بود باید با ایران تفاهم کرد لذا پای میز مذاکره آمدند. البته مذاکره سختی بود ولی به یک تفاهمی رسیدیم. آن تفاهم هم در حال اجرا بود. البته اگر طرف‌های ما به صورت کامل به آن توافق عمل می‌کردند ما شرایط بهتری را در منطقه و جهان تجربه می‌کردیم متأسفانه در حین اجرا، گروه اول روی کار آمدند. یعنی اینکه آنهایی که از اول معتقد بودند که راه‌حل، تفاهم با ایران نیست و راه‌حل تحمیل به ایران است. می‌گفتند یک بسته ای آماده کردیم باید به ایران تحمیل کنیم. نه اینکه با ایران بنشینیم درباره موضوعاتی با هم بحث کنیم و به نقطه نظر مشترک برسیم و تفاهم کنیم. این گروه که روی کار آمدند همین است که شما می‌بینید با فشارهایی که اسرائیلی‌ها و برخی از کشورهای مرتجع منطقه به اینها آوردند، خودشان هم چنین اعتقاداتی را دنبال می‌کردند.

دکتر روحانی افزود: فکر می‌کردند اگر یک تحریم حداکثری را بر ایران طراحی و اجرا کنند - پیش‌بینی آنها چند ماه بیشتر نبود - می‌گفتند با این فشار حداکثری ایران 3، 4 ماه بیشتر نمی‌تواند مقاومت کند و تسلیم می‌شود و وقتی تسلیم شد، آن وقت بسته پیشنهادی خودشان را روی میز مذاکره می‌گذارند و به تعبیر آنها ایران مجبور است که به یک صورتی بپذیرد.

رئیس دستگاه اجرایی افزود: از تحریم جدید و فشار حداکثری آمریکا تا امروز بیش از 20 ماه گذشته است. شرایط ما در این 5، 6 ماه اخیر از سال قبل بهتر شده است. بنابراین این تحریم و فشار حداکثری شکست خورده است. در منطقه، شرایط بهتری از 2 سال پیش داریم و در شرایط داخلی، اتحاد و وحدت داریم. آنها می‌خواستند در درون کشور مردم در شرایطی قرار بگیرند که به این باور برسند که بدون تفاهم و توافق با آمریکا نمی‌توانیم زندگی‌مان را ادامه دهیم این را هم هیچ کس در کشورمان قبول ندارد.

دکتر روحانی ادامه داد: همه در مقام عمل دیدند که ما در این 20 ماه، تحت فشار حداکثری بودیم، اما با کمی سختی و مشکل از آن عبور کردیم. بنابراین، اینکه دولت بعدی چه کسی است، گروهی که الان حاکم هستند، قبل یا بعد انتخابات می‌خواهد. طرح و حرف ما یکی بوده و گفتیم اگر آمریکا به برجام برگردد و از تحریم‌ها دست بردارد، می‌تواند در قالب 1+5 باز هم حضور پیدا کند و مذاکره کند و تا زمانی که اینچنین نشود امکان مذاکره با آمریکا وجود ندارد.

رئیس دستگاه اجرایی در پاسخ به پرسشی دیگر در همین خصوص هم گفت: آنچه برای ما مهم است اینکه مسئولین آمریکا و کاخ سفید تغییر فکر بدهند، تغییر رژیم نمی‌دانم. تغییر فکر بدهند و آنچه به نفع مردم آمریکا و به نفع ملت‌های منطقه است، آن را انتخاب کنند؛ از هر حزب و فردی که هست. نه نسبت به حزب خاصی نظر خاص دارم و نه نسبت به فرد خاصی؛ آنچه برای ما مهم است اینکه کسی در کاخ سفید باشد که درست محاسبه کند و مسیری را برگزیند و انتخاب کند که به نفع همه است.

دکتر روحانی افزود: آمریکا باید یکجانبه‌گرایی و اینکه رهبر دنیا است را فراموش کند و از یاد ببرد؛ نه آمریکا رهبر دنیا است و نه یکجانبه‌گرایی پیروز می‌شود؛ اگر آمریکایی‌ها این دو را رها کنند، آنهایی که بر کاخ سفید حاکم می‌شوند چند جانبه‌گرایی را انتخاب کنند و خودشان را رهبر دنیا ندانند و برای همه ملت‌ها و همه حکومت‌های قانونی ارزش و حق مساوی قایل باشند، به نظر من می‌توانیم از این مشکلات عبور کنیم.

ج - مذاکرات ایران و امارات

رئیس‌جمهوری در کنفرانس خبری با خبرنگاران، در خصوص احتمال مذاکرات میان ایران و امارات و درخواست امارات از آمریکا مبنی بر خودداری از حمله نظامی به ایران گفت: آن مقداری که می‌دانیم کشورهای منطقه تنها امارات هم نبوده چند کشور دیگر هم بودند، آمریکا را از اینکه در منطقه شاهد یک جنگ باشند، برحذر داشتند و این می‌تواند به طور طبیعی درست باشد. خیلی نباید هم دنبال سند این خبر بگردیم. جنگ در منطقه به ضرر همه است. به ضرر ایران، امارات، بحرین، قطر، کویت و همه. هیچ کشوری از جنگ نفع نمی‌برد و آنها چون در لبه جنوبی خلیج فارس هستند اگر در این آبراه جنگی رخ دهد برایشان خطرناک است و خیلی طبیعی است که مخالف جنگ باشند.

دکتر روحانی افزود: ما هم مخالف جنگ هستیم. فکر می‌کنم آمریکایی‌ها هم دنبال جنگ نیستند. علامت‌هایی که تاکنون داریم این است چون آمریکایی‌ها می‌دانند چه ضررهایی برایشان دارد. مخصوصا که آقای ترامپ دنبال این است که در انتخابات بعدی بتواند موفق بشود بنابراین بر این مبنا همه کارهایش را طراحی می‌کند و می‌داند که جنگ شانس انتخاباتش را از بین خواهد برد.

رئیس شورای عالی امنیت ملی تصریح کرد: اما اینکه ما با امارات در حال مذاکره بودیم یا هستیم آنچه به یاد دارم هیچ وقت مذاکرات ما با امارات قطع نبوده است. رده‌هایش فرق می‌کرده اما همیشه با امارات رابطه داشتیم، هم در سطح سرویس‌ها و هم در سطح مقامات سیاسی با هم گفتگو می‌کردند. امیدواریم اینگونه مذاکرات به نتیجه ثبات و صلح و حسن همجواری بین ایران و همسایگانش بینجامد.

د - تبیین ابتکار صلح هرمز

دکتر روحانی یکشنبه 27 بهمن در نشست خبری با خبرنگاران داخلی و بین المللی در پاسخ به پرسشی در مورد اقدامات دولت برای تحقق ابتکار صلح هرمز گفت: برای همه جهانیان روشن است که در این منطقه صلح و ثبات بدون مشارکت ایران و حضور ایران امکان‌ناپذیر است. ثبات و صلح در منطقه با حضور کشور مهم و قدرتمندی مثل ایران امکان‌پذیر خواهد بود. همواره دنبال امنیت در این منطقه بودیم و شهید سلیمانی جزو سردارانی بود که دنبال ثبات و امنیت در منطقه حساس خلیج فارس و خاورمیانه بود و همواره در این مسیر تلاش کرد و آخرین تلاش این شهید در مسیر گفت وگو با نخست وزیر عراق بود که ناجوانمردانه او را به شهادت رساندند.

رئیس‌جمهوری افزود: طرح صلح هرمز در مجمع عمومی سازمان ملل امسال مطرح و به همه کشورها پیشنهاد شد و این طرح برای دبیرکل، دولت‌های منطقه و سایر کشورها ارسال شد و به طور رسمی این طرح را به سران کشورهای منطقه ارسال کردم و از همه آنها خواستیم که در این طرح مشارکت بکنند. از کشورهای منطقه، برخی کشورها به خوبی استقبال کردند، برخی کشورها تاکنون پاسخ صریحی به ما ندادند اما در عین حال همچنان معتقدیم که راه‌حل صلح و امنیت منطقه، کشورهای منطقه باید این صلح را استقرار ببخشند و تلاش همگانی آنها باید این هدف را محقق بکنند و البته تأکید می‌کنیم که از صلح و ثبات منطقه همه باید استفاده کنند.

رئیس دستگاه اجرایی افزود: در این منطقه اگر صلح و ثباتی است باید همه کشورهای منطقه از این امنیت برخوردار باشند، اگر بخواهیم برخی کشورها را از ثمرات امنیت برخوردار کنیم، برخی را نگذاریم مسلما آن صلح پایدار نخواهد بود. ما همچنان بر طرح صلح هرمز یا طرح امید اصرار می‌ورزیم و یکی از بهترین راه‌حل‌ها برای ایجاد امنیت پایدار در این منطقه است.

ه - روابط میان ایران و عربستان و مساله یمن

رئیس‌جمهوری روز یکشنبه 27 بهمن در نشست خبری با خبرنگاران داخلی و بین الملل در پاسخ به پرسشی در مورد مضمون پیام‌هایی که گفته می‌شود میان ایران و عربستان رد و بدل شده است و اینکه در صورت توقف تجاوز علیه یمن این مسأله روی از سرگیری روابط دوجانبه بین ریاض و تهران تأثیرگذار خواهد بود، گفت: همواره دولت‌هایی بودند که پیام‌هایی را برای ما می‌آوردند. برای این موضوع ابتدا نخست وزیر قبلی پاکستان به ایران آمدند و بعد کشورهای دیگر، در همین اواخر هم باز دولت پاکستان در این زمینه فعال بود، دولت عراق هم در این زمینه فعال بوده، دولت‌های دیگر در این زمینه فعال بودند. دولت‌های اروپایی نیزپیام‌هایی را برای ما آوردند. همیشه پاسخ ما این بوده که ما یک مشکل پیچیده غیرقابل حل با عربستان نداریم و هر زمانی که عربستان آماده باشد، مسایلی که بین ما است، قابل گفتگو است. البته مهم‌ترین مسأله الان در منطقه، مسأله یمن است، برای عربستان سعودی هم بسیار مهم است که پایان کار چگونه باشد.

دکتر روحانی افزود: عربستان سعودی یک اشتباه بزرگی در منطقه نسبت به یمن مرتکب شد. فکر می‌کرد یمن را با چند هفته یا چند ماه می‌تواند تسلیم کند. این خطا و اشتباهی بود که انجام داد. تا امروز هم خودش گرفتار شده و هم مردم عزیز یمن را گرفتار کرده است. کشتار بی‌سابقه‌ای را در آنجا ایجاد کرده است البته اگر عربستان دست از تجاوزش در یمن بردارد، شرایط برای گفتگو و مصالحه بسیار آماده‌تر خواهد بود و یکی از مسایل بسیار مهم مسأله یمن است. معتقدیم مسأله یمن باید به خود مردم یمن واگذار شود. خود مردم یمن باید حل و فصل کنند و کشورهایی که به یمن تجاوز کردند هم باید دست از تجاوز بردارند و هم باید غرامت و خسارت را به مردم یمن پرداخت کنند.

*س_برچسب‌ها_س*

• مجلس شورای اسلامی
• دولت تدبیر و امید
• انتخابات مجلس شورای اسلامی
• حسن روحانی
• مشارکت سیاسی